


ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂාව ( Community Based Intervention & Social Protection) යනු දරිද්රතාවය තුරන් කිරීම, අසමානතාවයන් අඩු කිරීම සහ සමාජ සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීම සඳහා වූ පුළුල් උපාය මාර්ගයක තීරණාත්මක අංග දෙකකි.
ප්රවේශයන් දෙකම මිනිසුන්ට සහ ප්රජාවන්ට තමන්ගේම ජීවිත භාර ගැනීමට සහ ඔවුන්ගේ යහපැවැත්ම වැඩිදියුණු කිරීමට බලගැන්වීමේ වැදගත්කම හඳුනා ගනී. මෙම ලිපියෙන්, අපි ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම සහ සමාජ ආරක්ෂාව පිළිබඳ සංකල්පය සහ පුද්ගලයන්ට සහ ප්රජාවන්ට ඒවායේ විභව බලපෑම ගවේෂණය කරන්නෙමු. ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම යනු ප්රජා අවශ්යතා සපුරාලීම සහ ජීවන තත්ත්වය වැඩිදියුණු කිරීම අරමුණු කරගත් මැදිහත්වීම් හඳුනා ගැනීම, සැලසුම් කිරීම, ක්රියාත්මක කිරීම සහ ඇගයීම සඳහා ප්රජා සාමාජිකයින්ගේ ක්රියාකාරී සහභාගීත්වය ඇතුළත් සහභාගීත්ව ප්රවේශයකි. මෙම ප්රවේශය හඳුනා ගන්නේ ප්රජාවන්ට තමන්ගේම අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා යොදා ගත හැකි දැනුම, කුසලතා සහ සම්පත් රාශියක් ඇති බවයි.
ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් ප්රජාවේ නිශ්චිත අවශ්යතා සහ සන්දර්භය අනුව බොහෝ ආකාර ගත හැකිය. ඒවාට ප්රජා සෞඛ්ය සේවකයින්, ප්රජා පාදක සංවිධාන සහ අධ්යාපනය, ජීවනෝපායන් සහ පාරිසරික තිරසාරභාවය වැනි ක්ෂේත්ර කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ප්රජා මූලික මුලපිරීම් ඇතුළත් විය හැකිය. ප්රජා පාදක මැදිහත්වීමේ ප්රධාන අංගය නම්, එය ප්රජාව මැදිහත්වීමේ ක්රියාවලියේ කේන්ද්රයේ තැබීමයි, එමඟින් ඔවුන්ට ගැටලුවේ හිමිකාරිත්වය ලබා ගැනීමට සහ විසඳුම් සංවර්ධනය කිරීමට සහ ක්රියාත්මක කිරීමට සහයෝගීව වැඩ කිරීමට ඉඩ සලසයි.
අනෙක් අතට, සමාජ ආරක්ෂණය යනු දරිද්රතාවය, අවදානම සහ අසමානතාවය අඩු කිරීම අරමුණු කරගත් ප්රතිපත්ති සහ වැඩසටහන් සමූහයකි. සමාජ ආරක්ෂණ මැදිහත්වීම් සාමාන්යයෙන් නිර්මාණය කර ඇත්තේ අඩු ආදායම, ආබාධිතභාවය, මහලු විය හෝ විරැකියාව වැනි විවිධ සාධක හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ මූලික අවශ්යතා සපුරාලීමට නොහැකි පුද්ගලයින්ට සහ කුටුම්භවලට සහාය ලබා දීම සඳහා ය. සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් බොහෝ ආකාර ගත හැකිය, මුදල් මාරු කිරීම්, සමාජ රක්ෂණය සහ සෞඛ්ය සේවා සහ අධ්යාපනය වැනි සමාජ සේවා ඇතුළුව. සමාජ ආරක්ෂණ මැදිහත්වීම්වල ප්රධාන අරමුණ වන්නේ වඩාත් අවදානමට ලක්විය හැකි අයට ආරක්ෂිත ජාලයක් සැපයීම, ඔවුන්ට මූලික භාණ්ඩ හා සේවා සඳහා ප්රවේශය ඇති බව සහතික කිරීම සහ අවම ජීවන තත්වයක් පවත්වා ගැනීමට හැකි වීමයි.
ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම සහ සමාජ ආරක්ෂාව අතර සම්බන්ධතාවය සංකීර්ණ හා ගතික ය. ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම ප්රජාවන්ට තමන්ගේම අභියෝගවලට මුහුණ දීමට ඇති හැකියාව ගොඩනැගීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන අතර, සමාජ ආරක්ෂණය ඔවුන්ගේ මූලික අවශ්යතා සපුරාලීමට නොහැකි අයට සහාය ලබා දීමට උත්සාහ කරයි. කෙසේ වෙතත්, ප්රවේශයන් දෙකම පුද්ගලයන්ගේ සහ ප්රජාවන්ගේ යහපැවැත්ම සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව ප්රවර්ධනය කිරීමේ පොදු ඉලක්කයක් බෙදා ගනී. ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම සහ සමාජ ආරක්ෂණය එකිනෙකාට අනුපූරක විය හැකි එක් ක්රමයක් වන්නේ ප්රජාවන් සමඟ සහයෝගයෙන් නිර්මාණය කර ක්රියාත්මක කරන සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සැපයීමයි. සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සැලසුම් කිරීම සහ ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා ප්රජාවන් ක්රියාකාරීව සම්බන්ධ වන විට, මෙම වැඩසටහන් ප්රජාවේ අවශ්යතාවලට ඵලදායී, තිරසාර සහ ප්රතිචාරාත්මක වීමට වැඩි ඉඩක් ඇත.
උදාහරණයක් ලෙස, බංග්ලාදේශයේ ග්රාමීය ප්රදේශවල, රජය විසින් ප්රජා පාදක සෞඛ්ය රක්ෂණ වැඩසටහනක් ක්රියාත්මක කර ඇති අතර එය දේශීය ප්රජාවන් විසින් කළමනාකරණය කරනු ලැබේ. මෙම වැඩසටහන අඩු ආදායම්ලාභී පවුල් සඳහා සෞඛ්ය රක්ෂණ ආවරණයක් සපයන අතර ප්රජාවේ සියලුම සාමාජිකයින්ට දැරිය හැකි සහ ප්රවේශ විය හැකි පරිදි නිර්මාණය කර ඇත. කළමනාකරණය සහ අධීක්ෂණය සඳහා ප්රජාවන් සම්බන්ධ කර ගැනීමෙන් මෙම වැඩසටහන මගින් ජනගහනය අතර ඉහළ මට්ටමේ සහභාගීත්වයක් සහ පිළිගැනීමක් ලබා ගැනීමට හැකි වී ඇති අතර, එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස සෞඛ්ය ප්රතිඵල වැඩිදියුණු වී දරිද්රතාවය අඩු වී ඇත.
ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම සහ සමාජ ආරක්ෂාව එකිනෙකාට අනුපූරක විය හැකි තවත් ක්රමයක් වන්නේ ජීවනෝපායන් සහ ආදායම් උත්පාදන ක්රියාකාරකම් ප්රවර්ධනය කිරීමයි. ව්යවසායකත්වය, කුසලතා ගොඩනැගීම සහ ආදායම් උත්පාදනය ප්රවර්ධනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් දරිද්රතාවය අඩු කිරීමට සහ පුද්ගලයන්ගේ සහ ප්රජාවන්ගේ ආර්ථික යහපැවැත්ම වැඩිදියුණු කිරීමට උපකාරී වේ.
ඊට අමතරව, මුදල් මාරු කිරීම් හෝ වෙනත් ආකාරයේ ආදායම් ආධාර සපයන සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් දරිද්රතාවය අඩු කිරීමට සහ කුටුම්භවලට ලබා ගත හැකි මූල්ය සම්පත් වැඩි කිරීමට උපකාරී වේ.
මෙම වැඩසටහන් ජීවනෝපායන් සහ ආදායම් උත්පාදන ක්රියාකාරකම් ප්රවර්ධනය කරන ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සමඟ ඒකාබද්ධ වූ විට, වැඩිදියුණු කළ යහපැවැත්ම සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව වැඩි කිරීමට හේතු වන සහයෝගී බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය.
කෙසේ වෙතත්, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම සහ සමාජ ආරක්ෂාව අභියෝග නොමැතිව නොවන බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය. ප්රවේශයන් දෙකටම සම්පත්, කාලය සහ උත්සාහය අනුව සැලකිය යුතු ආයෝජන අවශ්ය වේ. ඊට අමතරව, එම ක්රියාවලිය සහතික කිරීම සඳහා රජය, සිවිල් සමාජය සහ පෞද්ගලික අංශය අතර ශක්තිමත් හවුල්කාරිත්වයක් අවශ්ය වේ. එබැවින්, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් විවිධ සමාජ ගැටළු විසඳීමට සහ ප්රජාවන් තුළ ධනාත්මක වෙනසක් ප්රවර්ධනය කිරීමට වැදගත් මෙවලම් වේ. මෙම වැඩසටහන් මගින් පුද්ගලයන්ට සහ පවුල්වලට, විශේෂයෙන් අවදානමට ලක්විය හැකි හෝ ආන්තිකකරණයට ලක් වූ අයට සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය.
ප්රජා මූලික සෞඛ්ය මුලපිරීම්, අධ්යාපන වැඩසටහන් සහ ආර්ථික සංවර්ධන මුලපිරීම් වැනි ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම්, සමාජ ප්රාග්ධනය ගොඩනැගීමට සහ ප්රජා අයිතිය සහ බලගැන්වීම පිළිබඳ හැඟීමක් ප්රවර්ධනය කිරීමට උපකාරී වේ. හැසිරීම් වෙනස් කිරීම, සෞඛ්ය ප්රතිඵල වැඩිදියුණු කිරීම සහ දරිද්රතාවය අඩු කිරීම සඳහා ද ඒවා ඵලදායී විය හැකිය. මුදල් හුවමාරු වැඩසටහන්, පොදු වැඩ වැඩසටහන් සහ සමාජ රක්ෂණ යෝජනා ක්රම වැනි සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන්, ආර්ථික දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දෙන පුද්ගලයින් සහ පවුල් සඳහා ආරක්ෂිත ජාලයක් සැපයිය හැකිය. මෙම වැඩසටහන් අසමානතාවය අඩු කිරීමට සහ සමාජ ඇතුළත් කිරීම ප්රවර්ධනය කිරීමට ද උපකාරී වේ, විශේෂයෙන් කාන්තාවන් සහ ළමුන් වැනි ආන්තික කණ්ඩායම් සඳහා.
සමස්තයක් වශයෙන්, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සමාජ සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීම සහ පුද්ගලයන්ගේ සහ ප්රජාවන්ගේ යහපැවැත්ම වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා වැදගත් මෙවලම් වේ.
කෙසේ වෙතත්, මෙම වැඩසටහන් ඵලදායී ලෙස ක්රියාත්මක කිරීම සහ තිරසාරභාවය සඳහා ශක්තිමත් ප්රජා සහභාගීත්වයක්, දේශපාලන කැමැත්තක් සහ ප්රමාණවත් සම්පත් අවශ්ය වේ. සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීමේදී සහ දරිද්රතා මට්ටම් අඩු කිරීමේදී ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් අත්යවශ්ය වේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම වැඩසටහන් ඵලදායී වීමට නම්, ඒවායේ සාර්ථකත්වයට බාධා කරන හිඩැස් සහ අභියෝග හඳුනාගෙන ඒවාට විසඳුම් සෙවීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. මෙහිදී, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා නිර්දේශ කිහිපයක් මම සාකච්ඡා කරමි.
පළමුව, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සැලසුම් කිරීමේදී සහ ක්රියාත්මක කිරීමේදී ප්රජා සහභාගීත්වය සහ හිමිකාරිත්වය ශක්තිමත් කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. මෙම වැඩසටහන්වල ප්රධාන ප්රතිලාභීන් ප්රජාවන් වන අතර, තීරණ ගැනීමේ ක්රියාවලියට ඔවුන් සම්බන්ධ කර ගැනීමෙන් මැදිහත්වීම් ඔවුන්ගේ නිශ්චිත අවශ්යතා සපුරාලීම සඳහා සකස් කර ඇති බව සහතික කෙරේ. ප්රජා සහභාගීත්වය හිමිකාරිත්වය පිළිබඳ හැඟීම ද වැඩි කරයි, එය වැඩසටහන් තිරසාරභාවය වැඩි දියුණු කරයි. දෙවනුව, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම්වලට සම්බන්ධ පාර්ශවකරුවන් අතර සම්බන්ධීකරණය සහ සහයෝගීතාව වැඩි දියුණු කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී.
සහයෝගීතාවය උත්සාහයන් අනුපිටපත් වීම වළක්වා ගැනීමට සහ සම්පත් කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන බව සහතික කිරීමට උපකාරී වනු ඇත. මැදිහත්වීම් පුළුල් ලෙස ක්රියාත්මක කිරීම සහ කිසිවෙකු ඉතිරි නොවන බව සහතික කිරීම සඳහා සම්බන්ධීකරණය ද අත්යවශ්ය වේ. තෙවනුව, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සැලසුම් කිරීමේදී සහ ක්රියාත්මක කිරීමේදී සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්රවේශයන් භාවිතය ප්රවර්ධනය කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්රවේශයන් තීරණ ගැනීම සඳහා විද්යාත්මක පදනමක් සපයන අතර එමඟින් සම්පත් ඵලදායීව හා කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන බව සහතික කෙරේ. මෙම ප්රවේශයන් මැදිහත්වීම් ඉලක්කගත ජනගහනයේ අවශ්යතා සපුරාලීම සඳහා සකස් කර ඇති බවත් සමස්ත සංවර්ධන අරමුණු සමඟ පෙළගැසී ඇති බවත් සහතික කරයි.
සතරවනුව, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් ඔවුන්ගේ අපේක්ෂිත ප්රතිඵල සාක්ෂාත් කර ගැනීමේදී ඵලදායී බව සහතික කිරීම සඳහා අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් පද්ධති ශක්තිමත් කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් පද්ධති ප්රගතිය මැනීම, අභියෝග හඳුනා ගැනීම සහ අවශ්ය අවස්ථාවලදී ගැලපීම් කිරීම සඳහා පදනමක් සපයයි. ඔවුන් පාර්ශවකරුවන්ට වගවීම සහ සම්පත් කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන බව සහතික කරයි. අවසාන වශයෙන්, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් දිගු කාලීනව තිරසාර බව සහතික කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී.
දේශීය සම්පත් භාවිතය ප්රවර්ධනය කිරීම, ප්රාදේශීය ආයතන සහ ප්රජාවන්ගේ ධාරිතාව ගොඩනැගීම සහ මැදිහත්වීම් රටේ සමස්ත සංවර්ධන අරමුණු සමඟ පෙළගැසී ඇති බව සහතික කිරීම මගින් මෙය සාක්ෂාත් කරගත හැකිය.
සාරාංශයක් ලෙස, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීමේදී සහ දරිද්රතා මට්ටම් අඩු කිරීමේදී ඉතා වැදගත් වේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම වැඩසටහන් ඵලදායී වීමට නම්, ඒවායේ සාර්ථකත්වයට බාධා කරන හිඩැස් සහ අභියෝග ආමන්ත්රණය කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. ප්රජා සහභාගීත්වය ශක්තිමත් කිරීම, සම්බන්ධීකරණය සහ සහයෝගීතාවය වැඩි දියුණු කිරීම, සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්රවේශයන් ප්රවර්ධනය කිරීම, අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් පද්ධති ශක්තිමත් කිරීම සහ වැඩසටහන් තිරසාරභාවය සහතික කිරීම ඇතුළුව මෙසහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන්. සහයෝගීතාවය උත්සාහයන් අනුපිටපත් වීම වළක්වා ගැනීමට සහ සම්පත් කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන බව සහතික කිරීමට උපකාරී වනු ඇත. මැදිහත්වීම් පුළුල් ලෙස ක්රියාත්මක කිරීම සහ කිසිවෙකු ඉතිරි නොවන බව සහතික කිරීම සඳහා සම්බන්ධීකරණය ද අත්යවශ්ය වේ. තෙවනුව, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සැලසුම් කිරීමේදී සහ ක්රියාත්මක කිරීමේදී සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්රවේශයන් භාවිතය ප්රවර්ධනය කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්රවේශයන් තීරණ ගැනීම සඳහා විද්යාත්මක පදනමක් සපයන අතර එමඟින් සම්පත් ඵලදායීව හා කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන බව සහතික කෙරේ. මෙම ප්රවේශයන් මැදිහත්වීම් ඉලක්කගත ජනගහනයේ අවශ්යතා සපුරාලීම සඳහා සකස් කර ඇති බවත් සමස්ත සංවර්ධන අරමුණු සමඟ පෙළගැසී ඇති බවත් සහතික කරයි.
සතරවනුව, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් ඔවුන්ගේ අපේක්ෂිත ප්රතිඵල සාක්ෂාත් කර ගැනීමේදී ඵලදායී බව සහතික කිරීම සඳහා අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් පද්ධති ශක්තිමත් කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් පද්ධති ප්රගතිය මැනීම, අභියෝග හඳුනා ගැනීම සහ අවශ්ය අවස්ථාවලදී ගැලපීම් කිරීම සඳහා පදනමක් සපයයි. ඔවුන් පාර්ශවකරුවන්ට වගවීම සහ සම්පත් කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන බව සහතික කරයි. අවසාන වශයෙන්, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් දිගු කාලීනව තිරසාර බව සහතික කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී.
දේශීය සම්පත් භාවිතය ප්රවර්ධනය කිරීම, ප්රාදේශීය ආයතන සහ ප්රජාවන්ගේ ධාරිතාව ගොඩනැගීම සහ මැදිහත්වීම් රටේ සමස්ත සංවර්ධන අරමුණු සමඟ පෙළගැසී ඇති බව සහතික කිරීම මගින් මෙය සාක්ෂාත් කරගත හැකිය.
සාරාංශයක් ලෙස, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීමේදී සහ දරිද්රතා මට්ටම් අඩු කිරීමේදී ඉතා වැදගත් වේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම වැඩසටහන් ඵලදායී වීමට නම්, ඒවායේ සාර්ථකත්වයට බාධා කරන හිඩැස් සහ අභියෝග ආමන්ත්රණය කිරීමේ අවශ්යතාවයක් පවතී. ප්රජා සහභාගීත්වය ශක්තිමත් කිරීම, සම්බන්ධීකරණය සහ සහයෝගීතාවය වැඩි දියුණු කිරීම, සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්රවේශයන් ප්රවර්ධනය කිරීම, අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් පද්ධති ශක්තිමත් කිරීම සහ වැඩසටහන් තිරසාරභාවය සහතික කිරීම ඇතුළුව මෙම රචනයේ ඉස්මතු කර ඇති නිර්දේශ, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් වල කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා බොහෝ දුරක් යා හැකිය. මෙහි ඉස්මතු කර ඇති නිර්දේශ, ප්රජා පාදක මැදිහත්වීම් සහ සමාජ ආරක්ෂණ වැඩසටහන් වල කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා බොහෝ දුරක් යා හැකිය.
පවිත්රා රණතුංග
