එංගලන්තයේ නිවසක් මිලදී ගැනීම ඔබේ ජීවිතයේ වැදගත්ම මූල්‍ය තීරණවලින් එකක්. මේ තීරණය සාර්ථක කර ගැනීමට, ඔබේ credit score එක තීරණාත්මක භූමිකාවක් ඉටු කරයි. මේ ලිපියෙන් ඔබට mortgage එකක් සඳහා අයදුම් කරන විට credit score එකක් හොඳින් පවත්වා ගැනීමට අවශ්‍ය යෝජනා හා කරුණු පැහැදිලි කෙරේ.

 Credit Score එක කියන්නේ කුමක්ද?
Credit score එක යනු ඔබේ සියලුම මූල්‍ය හැසිරීම පදනම් කරගෙන, Credit Reference Agencies (CRAs) මඟින් ලබාදෙන සංඛ්‍යාත්මක අගයක් වන අතර, සාමාන්‍යයෙන් ඒ අගය 300 සිට 999 දක්වා වේ.

UK හි ප්‍රධාන Credit Reference Agencies (CRAs) තුන:

• Experian
• Equifax
• TransUnion

මෙම ආයතන ඔබේ credit history එක පදනම් කරගෙන ණය දෙන ආයතන වලට ඔබේ විශ්වාසනීයතාවය තක්සේරු කිරීමට උපකාරී වන credit report එකක් නිකුත් කරයි.  එම report එකෙන්, ඔබට ඔබේ  ණය ගෙවීම් ආදිය පිළිබඳ විස්තර සමඟ,  credit score වැඩි දියුණු කිරීමට අවශ්‍ය පියවර ගැනීමටද හැකියාව ලැබේ. මෙම score එක වැඩි නම්, ඔබට මූල්‍ය ආයතනයකින් ණයක් හෝ mortgage එකක් ලබා ගැනීමේ හැකියාව වැඩි වන අතර, ගෙවීම් කොන්දේසිද හොඳ වෙනවා.

Mortgage එකක් ලබා ගැනීමේදී Credit Score එක  වැදගත් වන්නේ ඇයි?

Credit score එකක් කියන්නේ ඔබේ මූල්‍ය ක්‍රියාකාරකම් හා මුදල් කළමනාකරණ හැකියාව පිළිබඳ ප්‍රතිබිම්බයක් වගේම, මෙය ණය ආයතනයකට හෝ බැංකුවකට ඉතා වැදගත් report එකක් . විශේෂයෙන්ම mortgage එකක් සඳහා අයදුම් කරන විට ඔබේ මූල්‍ය ඉතිහාසය සහ විශ්වාසනීයතාව ඔප්පු කිරීමට credit score එක විශාල භූමිකාවක් වෙනවා .

Lender (ණය දෙන ආයතනයක්) ඔබේ credit score එක සමීපව බැලීමෙන්, ඔබ කල මූල්‍ය ගනුදෙනු කෙතරම් ශක්තිමත්ද කියන විශ්වාසය ලබාගන්නවා. මෙයට ඔබ ගෙවන මාසික බිල්පත් වලින් පටන්ගෙන, credit card ගෙවීම් දක්වා සියල්ලම ඇතුළත් වේ.

ඔබේ Credit Score එක වැඩිදියුණු කර ගැනීමට;

 සියලුම ගෙවීම් නියමිත කාලයට සිදු කරන්න

ඔයාලට තියෙන credit facilities – උදාහරණයක් විදියට credit cards, loans, HP agreements වගේ ඒවා – timely settlement කරන්න ඕනේ. Late payments කියන්නේ credit score එකට හුඟාක් negative impact එකක් දෙන  factor එකක්.

consistent payment behaviour එකක් තියෙනවා කියන්නේ ඔය lender කෙනෙක්ට credibility එකක් establish කරනවා.

 නිවැරදිව Credit card භාවිතා කරන්න
Credit utilisation වැඩි වීමේ අස්ථාවර මූල්‍ය තත්ත්වයකට ඉඟියක්. එබැවින් limit එකෙන් 30% ට වඩා අඩුවෙන් භාවිතා කරන්න. එමගින් ,  ඔයාට මුදල් properly manage කරන්න පුළුවන් බවත් ,  ඔයා financially stable කෙනෙක් බවත් පෙන්නුම් කරනවා.

 අධික ණය වාරික අඩු කර ගැනීම
අධික debt-to-income ratio එකක් තිබේ නම් lender විසින් ඔබට mortgage ලබාදීම අවදානමක් ලෙස සලකා බලයි. හැකි තරම් ණය අවම කරන්න.

 Electoral Roll එකේ ලියාපදිංචි වන්න
ඔබ electoral register එකේ ලියාපදිංචි වීමෙන්, ඔබ “traceable” සහ “credible” පුද්ගලයෙකු ලෙස ප්‍රකාශ වේ. ඒක score එකට points එකක් වගේම lender trust එකක් දෙන factor එකක්. .

 Credit report එක පරික්ෂා කරන්න
ඔබේ credit report එකේ ඇති දෝෂ හෝ අසමතුලිතතා නිවැරදි කිරීමෙන් score එක ඉහළ යා හැකිය. CRA වෙබ් අඩවි (උදා: Experian, Equifax) හරහා score එක පරීක්ෂා කරන්න. වැරදික් තිබේනම් 28 දිනයක් ඇතුළත එය නිවැරදි කරගැනීම ඉතා වැදගත්ය.

 දිගුකාලීනව එකම ලිපිනයක සිටීම

ඔබ එකම ලිපිනයක දිගු කාලයක් සිටීම lendersලාට financial stability සහ විශ්වාසය පෙන්වයි. නිතර ලිපිනය වෙනස් කිරීම credit score එකට අහිතකරයි.

 විශ්වාසදායක Credit Mix එකක් පවත්වා ගැනීම

Credit mix එක යනු ඔබගේ විවිධ ණය වර්ග (mobile contract, credit card, loan) යොදාගැනීමයි. හොඳින් පාලනය කරන විවිධ credit වර්ග ඔබ විශ්වාසවන්ත බව පෙන්වයි, එමඟින් score එක වැඩි කරගත හැක.

 Credit Score Report එකක අඩංගු තොරතුරු
ඔබේ credit report එකෙහි ඇතුළත් වන සාමාන්‍ය තොරතුරු කිහිපයකි:

• නම, ලිපිනය සහ උපන් දිනය
• මේ වන විට ඇති ණය ප්‍රමාණය
• Repossessed properties
• Joint  loans, mortgage හෝ overdraft තිබේද යන්න
• ගෙවී නොමැති බිල්පත් (utility bills ඇතුළත්)
• අධිකරණ තීන්දුවක් තිබේද යන්න (Court judgements)
• Bankruptcy පිළිබඳ තොරතුරු

ඔබේ credit score එක වැඩි කරගන්නවා කියන එක, එක දවසකින් සම්පුර්ණ වෙන්නක් නෙමෙයි. මේක පුළුල් ක්‍රියාවලියක්. එය discipline එකක්, consistency එකක්, සහ financial common sense එකක් අවශ්‍ය කරන process එකක්. ඔබේ  credit score එක, අද perfect නැත්තම් දුක් වෙන්න එපා.අදම හොඳ credit history එකක් වෙනුවෙන් නිවැරදි පියවර ගන්න.

වෘත්තීය උපදෙස් අවශ්‍යද?
ඔබට පුහුණු මූල්‍ය උපදේශකයෙකුගේ උපදෙස් අවශ්‍යනම්, BVS Mortgages and Financial Services සමාගමට ඔබට උදව් කළ හැක. ඔවුන් ඔබගේ credit report එක සවිස්තරාත්මකව විශ්ලේෂණය කරමින්, ඉදිරි mortgage plan එක සඳහා සුදුසු මාර්ගය සකස් කරදෙයි.

Mortgage එකක් ලබා ගැනීමටත්, නිවසක් මිලදී ගැනීමටත් අවශ්‍යම දෙයක් වන්නේ හොඳ credit score එකක් තිබීමයි. ඒ නිසා ඔබේ score එක පිළිබඳව පරික්ෂා කරමින් එය නිරන්තරයෙන් වැඩිදියුණු කිරීමට උත්සාහ කරන්න.
Mortgage එකකට apply කරන්නට පෙර, මේ සියල්ල පිළිබඳව දැනුවත් වීම ඔබේ chances වැඩි කරනවා. BVS Mortgages and Financial Services හි විශේෂඥ කණ්ඩායමට  ඔබට උපදෙස් සහ සහාය ලබා දිය හැක.