බ්‍රිතාන්‍යයේ කෙටිම කාලයක් අග්‍රාමාත්‍යධුරය දැරූ තැනත්තා විදියට දින 45 ක කාලයක් බ්‍රිතාන්‍යයේ අග්‍රාමාත්‍යවරිය ලෙස කටයුතු කල ලිස් ට්‍රස් පසුගිය දා තමන්ගේ ඉල්ලා අස්වීම ප්‍රකාශයට පත් කරා. 2019 ජුලි මාසයේ දී පැවති මහ මැතිවරණයේදී ඉතා ඉහළ ජනවරමක් සහිතව තේරීපත් වූ කොන්සර්වේටිව් පක්ෂයට වසර තුනක් තුල සිය තුන්වන අග්‍රාමාත්‍යවරයාත් තෝරාපත් කර ගන්නට සිදුවීම මේ වන විට එක්සත් රාජධානිය මුහුණ දෙන දේශපාලන අර්බුදය මැනවින් කියා පානවා.
හිටපු අග්‍රාමාත්‍ය බොරිස් ජොන්සන්ගේ ඉල්ලා අස්වීමත් සමඟ මහ මැතිවරණයකින් තොරව කොන්සර්වේටිව් පක්ෂ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සහ පක්ෂ සාමාජිකයන්ගේ ඡන්දයෙන් ප්‍රථමයෙන් කොන්සර්වේටිව් පක්ෂයේ නායකත්වයටත් එනයින් බ්‍රිතාන්‍යයේ අග්‍රාමාත්‍යධුරයටත් පත්වූ ලිස් ට්‍රස් අග්‍රාමාත්‍යධුරය නමින් බාරගත්තේම කටු ඔටුන්නක්. ඇය ඉල්ලා අස්වෙමින් නොම්බර 10 අග්‍රාමාත්‍ය කාර්‍ය්ලය ඉදිරිපිට පැවැත්වූ කතාවේදී සඳහන් කල පරිදිම යුක්රේන යුද්ධය උපරිමයට ගියපු, ජීවන වියදම අහස උසට නැගුනු ඒ වගේම විශාල ආර්ථික හා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයක් ගොඩනැගී තියන වෙලාවක තමයි ඇය බ්‍රිතාන්‍යයේ අග්‍රාමාත්‍යවරිය බවට පත්වෙන්නේ.
අපේ අර සිංහල කියමනක් තියනවා නේ ‘බල සුබ නිමිති පෙර මග නැඟතටත් වැඩී’ කියලා. බ්‍රිතාන්‍යය ජාතිකයන් ඒ කතාව විශ්වාස කරත් නැතත් ට්‍රස් බ්‍රිතාන්‍යයේ දවන එලිසබෙත් මහ රැජිණ මුණගැසී සිය ධූරය බාරගෙන දින දෙකක් ඇතුලත වසර 96 ආයු වැලඳූ රැජිණ අභාවප්‍රාප්ත වෙනවා. අග්‍රාමාත්‍යවරිය සිය පලමු නිළ රාජකාරිය ලෙස කරන්කට සිද්ද වෙන්නේ දෙවන එලිසබෙත් මහ රැජිණගේ අවමංගල උත්සවය සංවිධානය කරන්න. ඒතනින් පස්සේ තමයි ඇය තමන් බාරගත්ත රාජකාරි කරන්න ආරම්භ වෙන්නේ.
ඊට අදාළව යමින් ඇය අග්‍රාමාත්‍යවරණයට ඉදිරිපත් වෙච්ච පොරොන්දු ඉටු කරමින් විශාල බදු කලා හැරීමක් සහිතව කුඩා අයවැයක් ඇයග්‍රෙ චාන්සලර්වරයා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරනවා. අවාසනාවකට එම අයවැය ඉදිරිපත් කරපු දා ඉඳන් ඒ සඳහා විශාල විරෝදයක් දසතින්ම එල්ල උනා. විශේෂයෙන්ම බදුකපා හැරීම් වලට එරෙහිව. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය පවුමත් විශාල ලෙස එකවරම කඩා වැටුනා.
කොහොම උනත් අවසානයේදී ඇයට සිද්ද වෙනවා තමන් ඉදිරිපත් කරපු අයවැය සම්පූර්ණයෙන්ම වගේ ආපසු හරවන්න.ඒ විතරක් නෙමෙයි ඇය සිය චාන්සලරවරයා ලෙස පත්කරපු තමන්ගේ විශ්වාසවන්තම සගයෙක් වූ ක්වාසි ක්වාටෙන්ග් ධූරයෙන් පහ කරන්නත් ඇය කටයුතු කරනවා. ඊට පස්සේ ඇයගේ රජයේ තවත් කැබිනට් අමාත්‍යවරියක වූ ස්වදේශ කටයුතු ලේකම් සුවෙල්ලා බ්‍රාර්වමන් මහත්මියත් අග්‍රාමාත්‍යවරියට දොස් පවරමින් සිය ධූරයෙන් ඉල්ලා අස් වෙනවා.
මේ ලිපිය ලියන මොහොත වෙන විට බ්‍රිතාන්‍යයේ අග්‍රාමාත්‍ය තරඟය නැවතත් විවෘත වෙලා තියනවා. ඒ සඳහා හිටපු අග්‍රාමාත්‍ය බොරිස් ජොන්සන්ගේ නමත්, ඔහුග් රජයේ හිටපු චාන්සලර් වගේම ලිස්ගේ ප්‍රතිවාදියා වූ රිෂි සුනක්ගේ නමත් ඉහලින්ම කියවෙනවා. පරාජිතයන්, තනතුරු අතහැරලා ගිහිපු අය නැවතත් එම තනතුරු වලට තරඟ කිරීම බ්‍රිතාන්‍යයේ දේශපාලන සම්ප්‍රධාය නොවුනත් මේ වෙලාවේ විශාල අර්බුදයකට මුහුණ දීලා ඉන්න බ්‍රිතාන්‍යයයේ දේශපාලනය ස්ථාවර කරන්න සම්ප්‍රදායන් පසෙකලා කටයුතු කරන්න බ්‍රිතාන්‍යයේ දේශපාලඥයන්ට සිද්ද වෙනවා. ඒ වගේම ඇමරිකාව, ප්‍රංශය ඇතුලු මිත්‍ර රටවල් රැසක් ඉතා ඉක්මනින් බ්‍රිතාන්‍යයේ දේශපාලන ස්ථිරත්වයක් ඇතිකර ගන්න කියලා බ්‍රිතාන්‍යය රජයට දැනුම් දීලත් තියනවා.
තිලාන් ජයසේකර
