

Wickramasinghe’s Bronzeback
වික්රමසිංහලාගේ හාල්දණ්ඩා
Dendrelaphis wickrorum (Danushka et al., 2020)
ශ්රී ලංකාවේ හමුවන හාල්දන්ඩන් විශේෂ අතුරින් Dendrelaphis ගණයට ලංකාවෙන් එක්වූ නව සාමාජිකයා Dendrelaphis wickrorum! 2020 මැයි මස අග කාර්තුවේදී විදුලොවට හඳුන්වා දුන් මෙම විශේෂය ශ්රී ලංකාවට ආවේණික සර්ප විශේෂයක් වන අතර මෙම සත්ව විශේෂය නාමකරණය ලංකාවේ කීර්තිමත් උරහ සහ උභයජීවී පර්යේෂකයෙක් වන මෙන්ඩිස් වික්රමසිංහ මහත්මාට සහ නෙතූ වික්රමසිංහ මහත්මියට ගෞරවයක් වශයෙන් නාමකරණය සිදු කරන ලදී.
පඳුරු හාල්දණ්ඩාට බොහෝ සෙයින් රූපවිද්යාත්මකව සමාන වූවත් මෙම විශේෂයේ යම් යම් රූප විද්යාත්මක විෂමතා මඟින් Dendrelaphis wickrorum විශේෂය Dendrelaphis bifrenalis විශේෂයෙන් වෙන් කොට හඳුනාගැනීමට හැකියාව පවතී. විශේෂයෙන්ම ඇස් වල විශාලත්වය , ඇස හරහා දිවෙන කළු පැහැති පටිය ගෙල කොටසින් ක්ෂීණ වී යාම වැනි ලක්ෂණ ඒ අතරින් ප්රමුඛ වේ.
සියළුම හාල්දණ්ඩන් විශේෂ රුක්වාසී සර්ප විශේෂ වන අතර මොවුන්ගේ උදරීය කොරළ වල ඇති විශේෂ පිහිටීම උපකාරී කරගනිමින් ගස් මත ස්ථාවරව සිටීමට සහ සංචරණය කිරීමට බෙහෙවින්ම උපකාරී වීම දැකිය හැකි විශේෂ ලක්ෂණයකි. නිර්විෂ සර්ප විශේෂයක් වන මොවුන් ගොදුරු වශයෙන් ගෙම්බන්, හූනන් සහ කටුස්සන් විශේෂ ගනු ලබයි.
කලබල වූ සහ අනතුරක් දැනුණු අවස්ථාවන්හිදී ශරීරය පුම්බාගනිමින් කොරපොතු අතර ඇති නිල් පැහැති සම විදහා දක්වන අතර තියුණු දත් සහිත වීම නිසාවෙන් තුවාල වන සේ සපාකෑමට හැකියාව පවතී.
මොවුන්ගේ බිත්තර දිගැටි හැඩයක් ගන්නා අතර ගස් බෙන තුල බිත්තර දැමීම සිදු කරනු ලබයි.
සටහන සහ ඡායාරූප – චමල් ලක්ෂාන් ජයවීර
සැගවී ගිය ඉතිහාසය සොයා
ලංකා ඉතිහාසයේ පෞඩත්වය කියා පාන ඓතිහාසික සිද්ධස්ථාන වලට නමි මාගේ සිත බැදි තිබෙන්නේ පුදුමාකාර විදිහට…. නවීන ලෝකයේ කොන්ක්රීට් තටිටු වල මොනතරමි වර්ණ ආලේපිත කර අලංකාර විදුලි බුබුලු වලින් නිමවා සිතුවමි කර තිබුණත් හිත පැහැදෙන්නේ නමි නෑ… පැරණි නටබුන් ඇති භූමියකට ගිය විටකදී දැනෙන හැඟිම කියා නිම කල නොහැකියි… මා ප්රිය කරන්නේ එවැනි තැන්වල ඇවිදිමත් එ ඉතිහාසය හාරා අවුස්සා ඉන් ඔබිබටම පිය නැඟිමත් පමණයි..
ලංකා ඉතිහාසය ගැන සොයා යද්දි මොනතරමි දේවල් අපෙන් සගවා ඉතිහාස කතාව ලියා ඇතිදැයි සිතෙන්නේ කනගාටුවක් එක්කමයි.. සමහර ස්ථානයන් හි ඇති විශ්මිත නිර්මාණ අදහාගත නොහැකියි.. ඇත්තෙන්ම මාගේ ප්රියතාවයත් එ හෙළ ඉතිහාසයේ විශ්මිත තාක්ෂණය ගැන සොයා යැමයි..
ඉතිං අද මම අපි මැගසින් එක ඔස්සේ ඔයාලාට අරන් එන්නේ මගේ හිතම සොරා ගත් තවත් විශ්මිත ස්ථානයක් ගැන… එ ඉසුරුමත් මුණිගේ ඉසුරුමුණියේ ඇති රන්මසු උයනේ සක්වල චක්රය ගැන වගේම බොහො අය කතා කරන මිනිසා සහා අශ්ව හිස පිළිබදව…
මෙි අහස මොනතරමි දේවල් දකිනවා ඇතිද…. මෙි ගහාකොල මොනතරමි දේවල් දිහා බලන් ඉන්න ඇතිද… පැරණි නායකයින් අද වගේම එදාත් අපෙන් මොනතරමි දේවල් සගවාලන්නට ඇතිද…. අප පිළිගත යුත්තේ පත පොතෙහි සදහන් දේ විතරමද?… ඉන් එහාට කිසිවක් සොයා යන්න අවසර නැතිද?…. සැඟවි ගිය හෙළ ඉතිහාසය තරමි රසවත් කුතුහලය දනවන මාතෘකාවක් මට නමි තවත් නොවන තරමි…. මහා පොළොවෙි ඇති නටබුන් වගේම ඈත අහසේ තාරකා ගැනත් මගේ හිත ඇදි යනවා… එ තරමට මෙි මහා පොළවත් එක්ක සමිබන්දතාවයක් තාරකා වලට තියනවා..
ලංකා ඉතිහාසයට වැඩිම උරුමකම්ක් ඇති වැඩිම නටඹුන් ප්රමාණයක් ඇති අනුරාධපුර රාජධානියේ ඇති තවත් රමණිය ස්ථානයක් තමයි ඉසුරුමුණිය…. අටමස්ථානයට අයත් නොවුනත් අනුරාධපුර වන්දනාවෙි යන අය මගහැර නොයන ස්ථානයක්.. තිසා වැවට පහලින් ගල් කුළු මත ඉදිවි ඇති මණරමි ඉසුරුමුණිය වැද පුදා ගන්න අනුරාධපුර වන්දනාවෙි යන පිරිස් අමතක නමි කරන්නේ නෑ… එත් එ යන අය අතර ඉසුරුමුණිය ගැන හරියටම දන්නේ හොයන්නේ කීයෙන් කී දෙනාද?…
ගොඩක් අයට නමි ඉතිං ඉසුරුමුණිය කිවුවාම මතක් වෙන්නේ පෙමි යුවලව.. අද මම ආවෙි එ ගැන කතා කරන්න නමි නොවෙයි…. මොකද මෙි වන විට ඉසුරුමුණි පෙමි යුවල ගැන නොදන්නා කෙනෙක් නොමැති නිසා.. සමහර පුද්ගලයන් එහි ගොස් කරනා දේවල් දුටුවාම මට නමි හිතට දැනෙන්නේ කණගාටුවක්…. බුදුගෙයට දකුණු පසින් ඇති පැන් පොකුණටත් ඇත් රුප ඇති ගල ඉහලින් ඇති කවුළුවටත් මිනිසුන් කාසි දමන්න පුරුදු වෙලා… හිතාගත නොහැකියි එ තරමි අපේ මිනිසුන්ගේ මානසිකත්වය ගැන…..
ඉසුරුමුණිය ගැන විස්තර සොයා යන විට මිහිඳු මා හිමියන් මේ ස්ථානයේ වැඩසිටි බවත්, එ කලයේ මෙි ස්ථානය “මේඝගිරි” විහාරය නමින් හැඳින්වූ බවත්, වර්ෂාව ලබා ගැනීම සඳහා උත්සව පැවැත්වූ මෙිඝ වන නමි රජතුමෙකුගේ මගුල් උයන පිහිටා ඇත්තේද මේ ආසන්නයේ බවත් පැවසෙනවා….
දේවානම් පියතිස්ස රජතුමා මේ විහාරය කරවුයේ මිහිඳු හිමියන් ළඟ පැවිදිවූ එතුමාගේ බෑනා කෙනෙකුවූ අරිට්ඨ කුමාරයා ඇතුළු පන්සියයක් වෛශ්ය කුලයේ දරුවන් වෙනුවෙන් බව ඉතිහාසයයේ සදහන් වෙනවා.. වංශ කතා පොත්වල මේ විහාරය ඉස්සරසමනාරාම,කසුන්ගිරි වෙහෙර ආදී නම් වලින්ද හඳුන්වා දෙනවා…
එ වගේමයි රාවණ යුගය දක්වාද ඉසුරුමුණිය ඇදි යන බවත් පැවසිය යුතුමයි.. ඉසුරුමුණිය යනු ඉසුරුමත් මුනි නමි මුනිවරයා වාසය කල ස්ථානය ලෙසටත් හදුන්වනවා දිය හැකියි.. මෙහි ඇති බොහො ගල් ගැටයමි වලින් නමි එ බව හැබැවක් බව සිතන්නට පුළුවන්.
ඉසුරුමත් මුනි යනු මහා රවණයන්ගෙ පියා විශ්රවස් මුනි නමි වෙසමුනි ලෙස හදුන්වනවා.. වෛයිශ්රවන / වෙස්සවණ ලෙස සතරවරම් දෙවිවරුන් අතරට සිටින වෛයිශ්රවන දෙවියන් මොහුයි… කොටි ලක්ෂයක් යක්ෂයන්ට අධිපති දෙවියන්ද මොහුයි.. සතරවරම් දෙවිවරුන් සිටි මාලිගා පිහිටා ඇත්තේ මෙි මහා පොළොවෙිම නමි ඉසුරුමුණිය යනු වෛයිශ්රවන දෙවියන්ගෙ මාලිගයදැයි මොහොතකට මට සිතෙනවා..
ඉසුරුමුණි විහාරය අසල ඇති පොකුණට ඉහලින් ගල් තලාව මත කැටයමි ගණනාවක් දක්නට ලැබෙනවා.. ඇත් රුප වගේම මිනිසා සහා අශ්ව හිස සහිත කැටයම ඔබ දැක ඇති. බොහො අය මෙි පිළිබදව බොහො නිගමන ඉදිරිපත් කර තිබුණත් තවමත් ස්ථිරවම මෙි කවුරුන්දැයි නිගමනය කරලා නමි නෑ..
ඉතිහාසය පිරික්සා බැලිමෙිදි ගැටලුවක් පවතිනවා.. ඉසුරුමුණිය භික්ෂූන් වහන්සේලාට පුජා කිරිමට ප්රථම මෙි ස්ථානය භාවිතා කලේ කවුරුන්ද ?… එ පිළිබදව සොයා බැලුවොත් ඔබව මම ඉහත කී මහා රාවණ යුගය දක්වා රැගෙන යනු ඇත…
කෙසේ වෙතත් ඉතිහාසයේ බොහො දේවල් යටපත් කර ඇති බව නමි කිව යුතුමයි.. මෙහි සිටි ඉසුරුමත් මුනි වරයා කවුරුන්ද? ඇත් අස් රිය පාබල සේනාවලින් සමන්විතව විරාජමානව වැජඹුණු මහා කළුගල් කුටිටි කල එ ගල් මත කැටයමි කළ එ මහා තාක්ෂණය කාගේ විය හැකිද? පත පොතෙහි පමණක් ලියා ඇති දේ අප විස්වාස කල යුතුද… ගැටලුව එතනයි…. මෙහි ඇති සමහර නිර්මාණය වල කාලය තාමත් නිගමනය කර නෑ… ඉතිං මෙහි සිටියා යැයි පැවසෙන ඉසුරුමත් මුනිවරයා අන් කවරෙකුවත් නොව එ මහා රාවණගේ පියා වන විශ්රවස් මුනිවරයා නොවන්නේද….
මිනිසා සහා අශ්ව හිස සහිත කැටයමෙන් නිරුපණය වන්නේ ඉසුරුමත් මුනිවරයා බවයි මාගේ මතය. එ ඔහු වාඩිවි සිටින ඉරියවුවෙන් එ බව පැවසිය හැකියි…. මා හට නමි එය දුටු විට දැක ගත හැකි වුවෙි බොහො වෙිලාවක් යාගයක හො භාවනාවක නිරතව සිටිමෙන් සිරුරේ ඇති වන අපහසුතාවය නිසා සිරුර සැහැල්ලු කරගැනිමට පහසු ඉරියවුවකට මාරුවි සිටින ආකාරයක්.. එය මගේ මතයක් පමණක් බව සදහන් කරන්න කැමතියි… අවට වට පිටාව සමග මෙි කැටයම සසදා බැලිමෙිදි මට නමි එසේ සිතුනා. එ වගේම අශ්ව හිස නිසා මෙි ලෙසත් සිතිය හැකියි.. බොහො වෙහෙසකාරි ගමනාත්තයකින් පසු අසු පිටින් බැස වෙහෙස නිවාගන්නා ආකාරයක්දැයි සිතෙනවා.. මෙි මාගේ මතයක් පමණයි..
නමුත් මෙි පුරාණ කැටයමි ගැන නිගමනයකට එන්නට කාටත් අපහසුයි…. එහි සත්ය සොයා යාම මොනතරමි අඟනේදැයි වැටහෙන්නෙ මෙි ඉතිහාසය මොනතරමි දේවල් සගවාගෙන සිටිනවාදැයි හැගෙන විටයි… යමි කිසි සලකුණක් දුටු විට එය කුමක්දැයි විමසා බලන්න වගේම එ පිළිබදව සොයා බලන්න නිගමනය කරන්න අපට අයිතියක් තියනවා.. එත් බොහො දේවල් රහසක් ලෙස තබාගෙන කටයුතු කරන්නට සිදුවි ඇත්තේ මෙි සමාජයේ බොහො පිරිසකගේ නොදැනුවත්කම නිසා ඉතිහාසය විහිළුවක් කරගන්නා ගමන් එ දේවල් වලට විනාශය ලගා කරවිමයි…
ඉසුරුමුණි විහාරයට දකුණු පසින් පිහිටා ඇති තවත් අපුරු ස්ථානයක් තමයි රන්මසු උයන…. රථ ගාලත් එක්කම දකුණු පස.. අද එහි ගුප්ත සොබාවයකට උරුමකමි කියයි…. එහි ඇතුල් වෙන විටම නමි මට දැණුනේ අමුත්තක්… මෙි කරුණත් පැවසිය යුතුමයි… තිසා වැව පාමුල ඇති ඉසුරුමුණියත් රන්මසු උයනත් එ කාලයේ මොනතරමි අලංකාරව සුන්දරව තියෙන්න ඇතිද…. රන්මසු උයනේ ඇති ගහා කොල හරි අමුතුයි.. බොහො සෙයින් වෙනස් බවක් මා දුටුවා.. වෙනත් තැන් වල වගේ නොවෙයි එහි ශාක , පත්ර, අතු , ඉති හැමදේම එහා සම වෙනත් තැනක ඇති වෙනත් ශාක වගේ නොවෙයි. එහි වෙනසක් තිබෙනවා…. ඔබත් එහි යන්න.. හොදින් බලන්න… ඔබටත් එය වැටහෙවි..
එදා රන්වන් මසුත් පිරි රන්මසු උයනේ අද එ රන්වන් මසුත් නැති සිදි ගිය පොකුණු තිබුණත් බොහො දෙනාගේ අවදානය දිනා ඇත්තේ එහි ගලක තිරස් අතට කොටා ඇති සටහන වෙතයි… බොහො අය මෙය සක්වල චක්රය ලෙස නමි කරලා තියනවා.. ඉතිං එ ගැනත් මං ඔබට විස්තර ගෙන එන්නමි…
රන්මසු උයනේ ඇති මෙි සටහන මුලින්ම සොයාගෙන ඇත්තේ මෙරට ප්රථම පුරාවිද්යා කොමසාරිස් එචි . සී. පී . බෙල් මහත්මයා… ඉන් පසු මෙි පිළිබදව බොහො දෙනා බොහො මතිමතාන්තර ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා… මෙි කරුණත් කිව යුතුමයි.. පුරාණ කාලයන්ට අයිති සංකේතයක් වගේම එ සංකේත අයිති තැනක මෙි සංකේතයෙන් සදහන් කරන්නේ මෙන්න මෙික කියලා අපිට එක පාරටම නිගමනය වලට එමට නොහැකියි.. එ මන්දයත් එ සංකේත වලින් සදහන් කර ඇති දේ අර්ථ දැක්වීම ඉතාම අපහසු කාරණයක් නිසා..
යමි පිරිසක් ගත් විට එක එක අයගේ එක එක අදහස් තිබිය හැකියි.. එ මෙවැනි නිර්මාණ වලට අරථ දැක්වීමක් නොමැති නිසා.. එ නිසාම ඔිනෑම අයෙක්ට මෙි පිළිබදව අර්ථ දැකිවිමට පුළුවන්.. සක්වල චක්රය ලෙස මෙි සටහන යමි පිරිසක් හදුන්වා දෙන විට තවත් පිරිසක් මෙයට star geat ලෙස ඉංග්රීසියෙන් හදුන්වනවා…
STAR GATE එහෙමත් නැතිනමි සක්වල චක්රය නොහොත් තාරකා දොරටුව ගැන විස්තර කරනවා නමි මිටර් 1.8 ක විශ්කම්භයකින් යුතු වෘත්තාකාර චක්රයක්.. එහි විශේෂිතවූ රුප මෙන්ම අක්ෂරද ජ්යමිතික සංකේතද සත්ව රුපද දැකගන්න පුළුවන්…. මෙහි පිටත චක්රය තුල ජලජ සත්ව රුප එකම දිශාවකට පිහිනා යන ආකාරයෙන් දක්වා තිබෙනවා…. හරියට පෘථිවිය එක් දිශාවකටම කරනවා වගේ..
පිටත චක්රය තුල ඇති ජලජ ජිවින් ලෙස මුහුදු බෙල්ලන් , මුහුදු අශ්වයින් , කැස්බෑවන් , ඉබිබන් , කකුළුවන් , මුහුදු සිංහයින් , දැල්ලන්ද පැහැදිලිව දැකගත හැකියි…
මෙහි සදහන් වෘතය මධ්යයේ හරි හතරැස් කොටුවක් තුල වෘත හතක් දැක්වෙනවා… එ වටා විවිද පරිමාණයෙන් යුත් කොටු දක්වා ඇති අතර සෑම කොටුවක් මැදම කිසියමි ජ්යමිතික හැඩතලයක් බැගින් දක්වා තිබෙනවා…. එම හැඩලත අතර කොටස් හතරකට බෙදෙන ලද කුඩා වෘත කිහිපයක්ද චක්රයට සමාන හැඩතලද හදුනානොගත හැකි සංඛෙිතද දැකගත හැකියි… .
මෙම චක්රයේ ඉහල කොටසේ බ්රහ්මීය අක්ෂරයෙන් “පනතිපනශ” යනුවෙන් කොටා තිබෙනවා….. මෙහි අදහස නමි , පන ( ප්රණ ) තිපනශ ( පනස් තුන ) යන්නයි සෙනරත් පරණවිතාන මහාතා විසින් ප්රකාශ කර තිබෙන්නේ.. මෙම චක්රයේ ඇති සත්ව රුප හා ජ්යමිතික හැඩතලවල එකතුව පනස් තුනයි….. සත්ව රුප විස්ස හා ජ්යමිතික හැඩතල එකතුව තිස් තුනක එකතුව පනස් තුනයි….
එ වගේම මෙි ගැණත් සදහන් කල යුතුමයි… මෙි හා සමාන වන්නාවූ තවත් විශ්ව සලකුණු දෙකක් ලොකයෙන් සොයාගත හැකිව තිබෙනවා. පෙන්ටගනයේ එ හා සමාන වු සලකුණුත්, මිසර ශිෂ්ටාචාරයේ කොපු නමි වු පිරමිඩයේ සලකුණත් සමාන බවයි පැවසෙන්නේ…..
මෙි පිළිබඳව පුරාවිද්යා ගාවෙිශක එචි ඩබිලිවු කුමාරතුංග මහතාගේ මතය වන්නේ මෙහි මධ්යම වු චක්රය පෘථිවිය ලෙසත් එවැනිම වමිපසින් වු චක්රය වෙනත් විශ්වයක් බවත් පෘථිවියේ සිට එතනට ඇති දුරත් මෙයින් නිරුපණය කරන බවයි. මෙම විශ්ව යතුර වෙනත් ලොවකට පිවිසුමක් යැයිද ඔහු පවසනවා….
මෙම වෘතයේ එක් පසෙක එකක් වසා ඇති ආකාරයත් අනෙක් පස එය විවෘතව ඇති ආකාරයත් කිසියමි පනිවිඩයක් කියා පාන බවයි පවසන්නේ…. පිටසක්වල ජිවින් සමග මහා රාවණා රජු හා සමකාලිනයන් සමිබන්දතා පවත්වා තිබුණ බවත්, පිටසක්වලයන්ගෙන් ලබාගත් දැනුම භාවිතා කරමින් හෙළයො බොහො දේ සිදුකර ඇති බවත් තතු දන්නො පවසනවා…
හොදම නිදසුන වන්නේ ඔිරායන් තරු රාශියෙහි බදපටියේ තරු ත්රිත්වය , ගීසා පිරමිඩ ත්රිත්වය හා ලංකාවේ ජේතවනය රුවන්මැලි හා අභයගිරිය දාගැබි එකම රේඛාවක එ හා සමාන වීමයි. එ වගේම එ ආසන්නයේම ඇති මෙි සක්වල චක්රයත්..
යමි කිසි පුරාවිද්යා ස්ථානයක නටඹුන් වගේම යමි සලකුණු ඇති තැන්වලට ගිය විට සලකුණු දෙස පමණක් විපරමි කර බැලිමයි බොහො අය කරන්නේ. නමුත් එ ආශ්රිත වටපිටාවටත් තමන්ගේ අවදානය ලබා දුන්නා නමි නොයෙක් විසදාගන්න නොහැකිවු ගැටලු විසදා ගත හැකියි… රන්මසු උයනේදි මා ලද අත්දැකීම මා දුටු දේවල් සියල්ල මෙහි සටහන් කල නොහැකියි… එ අන් කිසිවක් නිසා නොවෙයි මගේ ගුරුතුමා මා හට දි ඇති උපදෙස් පරිදි කටයුතු කිරිමට මා පොරොන්දුවි ඇති නිසාමයි.. තමන් දන්නා ආරක්ෂා කලයුතු යමි කරුණක් වෙි නමි එය සත්යවාදී යැයි හැගෙනා අයට පමණක් පවසන්න එයයි මගේ ගුරුවරයා මට දි ඇති අවවාදය..
මාගේ සිතම භාවනාවකට සම වැදුණු තවත් තැනක් ලෙස රන්මසු උයන සදහන් කල යුතුමයි. දීර්ඝ කාලයක් එකම තැනකට පිරිසක් එක් උන හොත් එහි බිමට කුමක් සිදුවෙිවිද… විශේෂයෙන් ගලක් මතට… මා මෙය පමණක් ඔබට පවසන්න කැමතියි.. සක්වල චක්රය පිහිටා ඇති ස්ථානයේ ආසන හතරක් සලකුණු කර ඇති බව ඔබත් දැක ඇතියි. මෙි ආසන පිහිටි ගල වෙත ඔබෙි අවදානය යොමු කලේ නමි ඔබටද වැටහෙනු ඇත.. එනමි රන්මසු උයනේ ඇති වෙනත් ස්ථාන හා මෙි පිහිටි ගල සැසදිය නොහැක… බොහො පිරිසකගේ පාද ස්පර්ශය දිගින් දිගටම ලැබු නිසා මෙි ගල මටසිළුටු වි ඇත.. එ වගේම නිරුවත් දෙපා වලට එහි සිසිලස දැනෙනු ඇත…. මෙි ආසන මත ඉදගත් පසු එක එල්ලේම පෙණෙන්නේ සක්වල චක්රය ලෙස නමි කර ඇති මෙි අපුරු සටහන පමණයි… ඉතිං බොහො දේවල් අපිට සිතන්න නිගමනය කරන්න පුළුවන්…
මෙය ලොක සිතියමක්ද? එහෙමත් නැත්තමි වෙනත් සමාන්තර ලොකයක් හා සමිබන්ද විය හැකි දොරටුවක්ද? එහෙමත් නැත්තමි භාවනාවකදි හිත එක තැනක තබා ගැණිමට යොදාගත් සලකුණක්ද? කොයි කාට උනත් එ ගැන අදහස් දක්වන්න පුළුවන්.. එ වගේම තවත් කරුණක් සදහන් කල යුතුයි.. අද වන තෙක් කිසිවෙකුත් මෙම සිතියම පිළිබදව නිගමනයකට පැමිණ නොමැත. මෙිවැනි උරුමයක් හිමි ලංකිකයන් වන අප මහා අභිමානවත් ඉතිහාසයකට උරුම කමි කියන්නොයි.. එබැවින් අප එ සියළු දේ ආරක්ෂා කල යුතුයි. රන්මසු උයන අදවන විට වල් බිහිවිමට පටන්ගෙන ඇත. තාරකා දොරටුව අවු වැසි වලට නිරාවරණය වි විනාශයට ලගාවෙමින් පවතී…මෙය රැකගැණිම හෙළ සිංහලයො වන අපගේ වගකීම නොවන්නේද…
මා මෙහි කීපවතාවක්ම ගිය පසු දුටු දෙවල් බොහොයි.. කිසිවෙකුට පැවසිය නොහැකිදැ මා දැක ගතිමි … නමුත් තවත් එක් දෙයක් මෙහි සටහන් තබමි.. එනමි මෙි සක්වල චක්රය බලාකියා ගැනිමට මිනිසෙකු එහි සිටි. එහි පැමිණෙන සියල්ලන්ටම මෙි චක්රය ඇල්ලීමට ඉඩදෙයි… ඔහු අල්ලන්නැයි කියා කියයි.. එ නිසාම ඉහල වෘතයෙ තෙල් පැල්ලමි දකින්නට තිබෙි.. කාලයක් සමග දිගින් දිගටම මෙි පුද්ගලයා මෙි ක්රියාව සිදුකලහොත් වෙන්නේ කුමක්ද…. සලකුණ මැකි යා හැකිය..
ඔහු පවසන දෙවල් එහෙන් මෙහෙන් අහුලාගෙන කියන එවා බව පැහැදිලියි… මා විසින් මගේ පවුලේ අයට පවසන ලද තරමක් විස්තර නිසා ඔහු පුදුම උවා මා දුටුම.. ” ඇත්තටම නොනා කවුද ?” එ ඔහු මගෙන් ඇසු එකම ප්රශ්නයයි… මා අවට පරිසරය නිරික්ෂණය කරන්නට පටන්ගත්තෙමි…. මට ඔහුගේ වැල්වටාරමි වලින් පලක් නැත.. මදක් එහි එක් ආසනයක ඉදගෙන මා දැස් පියා ගතිමි.. නමුත් විනාඩියක් ගෙවෙන්නට මත්තෙන් මගේ සිත මට දැඩිව පැවසුවෙි අවට බලන ලෙසයි… ඉතිං මා සියැසින් දුටු දේවල් බොහොයි..
රාවණ ඉතිහාසය දක්වා දිවයන මෙිහි සත්ය තොරතුරු සැඟවි තිබිමයි සුදුසුම ….ලොකය යන්නේ විනාශය කරා .. ඉතිං බොහො අයට හෙළ ඉතිහාසය විහිළුවක් වි අවසන්.. කවුරුන් හො වෙිවා ඉතිහාසය ගැන දන්නා සත්ය දේ රහස් ලෙස තබාගෙන සත්යවාදියැයි හැගෙන අයට පමණක් පවසන්න….. එ වගේම මිල කල නොහැකි වටිනාකමි ඇති මෙවන් සථාන ආරක්ෂා කරන්න… රැගෙන යන ටොෆි කොලයක්වත් එහි නොදමා එන්න තරමි කාරුණික වන්න…
නිසංසලා රණසිංහ
සන්ෆලවර් සීඩ්ස් (Seeds) විටම්න් බහුල පෝෂ්යදායක ආහාරයක් බව සහ ආහාර පිසීමේදී සන්ෆලවර් ඔයිල් (Oil) භාවිතා කර ගැනීම ඉතාමත් හිතකර බව ඔබ දන්නවා ද?
මෙම ලිපිය කියවා මේ පිළිබදව වටිනා විස්තර රැසක් ඔබේ දැනුම පොතට එකතු කර ගන්න.
The National Garden Bureau ආයතනය 2021 අවුරුද්ද “Year of the Sunflower” ලෙසට නම් කර තිබෙනවා.
“Helianthus annuus” කියන්නේ සන්ෆලවර් වලට කියන විද්යාත්මක නාමයයි. මෙම විද්යාත්මක නම හැදිලා තියෙන්නේ helios (“sun”) සහ anthos (“flower”) යන ග්රීක් (Greek) භාෂාවෙන් එන වචන දෙකක එකතුවෙනි.
ඇමරිකාව සහ මෙක්සිකෝව යන රටවල්වල් සන්ෆලවර් මුලින් ම වගා කිරිම ආරම්භ කර තිබෙනවා. ඉන්පසු යුරෝපියන් සහ ඒශියන් (European and Asian) රටවල්වලත් සන්ෆලවර් වගාව බහුලව ප්රචලිත වෙලා තිබෙනවා.
සන්ෆලවර් බොහෝ දුරට දකින්නට ලැබෙන්නේ තද කහ පාට වර්ණයෙනි. රතුපාට, තැඹිලි පාට, මෙරූන් පාට සහ දුඹුරු පාට සන්ෆලවර් වර්ගත් අද වනවිට බහුලව දක්නට ලැබෙනවා.
සන්ෆලවර් හිරු එලියේ දිශාවට අනුව හැසිරෙන එනම් හෙලිඔට්රොපික් (Heliotropic) ලක්ෂණයෙන් යුතු පැල විශේෂයක් වෙනවා. හෙලිඔට්රොපික් ස්වභාවය මල් හටගෙන මුල් කාලයේදී විශේෂයෙන් දකින්නට ලැබෙනවා. මල ප්රමාණයෙන් විශාල වී බීජ හට ගන්නා කාලයේදී මලෙහි බර ප්රමාණය වැඩිවීම සමග මෙම ස්වභාවය සෙමින් අඩු වී යනවා.
සන්ෆලවර් උෂ්ණත්වයට හොදින් ඔරොත්තු දෙන නිසා, එමෙන්ම කෘමීන්ගෙන් පැලවලට වන බලපෑම ඉතාමත් අඩුවන නිසා වගා කිරිම පහසු පැල විශේෂයක් වෙනවා. එමෙන්ම
මී මැස්සන් සහ කුරුල්ලන්ගේ විශේෂ ආකර්ෂණයක් මෙම අලංකාර මල්වලට හිමි වෙනවා.
මෙම මල්පැල දින 80 ක් 95 ක් අතර කාලයේදි පරිණත ස්වභාවයට පැමිණිනවා. ප්රමාණයෙන් විශාල සන්ෆලවර් වර්ග (American Giant Sunflowers) අඩි 15 ක් පමණ උසට වැවෙන බවයි කියවෙන්නේ.
දැනට වාර්තා වුනු උසම සන්ෆලවර් පැලය අඩි 30 යි අගල් 1 ක් උසින් යුතු වේ. මෙය 2014 දී Germany වලින් වාර්තා වී තිබෙනවා. අඩි කීපයක් උසින් යුතු Sunrich or ProCut වැනි නම්වලින් හදුන්වන කුඩා ප්රමාණයේ සන්ෆලවර් වර්ගත් දකින්නට ලැබෙනවා.
ඒවගේම විශාල සන්ෆලවර් මල්වල මැද කොටස එනම් සන්ෆ්ලවර් හෙඩ් (Sunflower head) අගල් 12 ක වගේ ප්රමාණයකින් විශාල වෙනවා. එවැනි සන්ෆලවර් හෙඩ් එකක් තුල තවත් කුඩා මල් විශාල ප්රමාණයක් තිබෙනවා.
සන්ෆලවර් බීජ පැල කිරිමේදී කලින් පැල සුදානම් කිරිමේ ක්රියාවලියක් අවශ්ය වන්නේ නැත. ඔබ තෝරාගත් බිම් කොටසෙහි පෙර සුදානමකින් තොරව බීජ සිටුවා ගත හැකිය. බීජ පැල කිරීමේදී පැය 6 ක් 8 ක් හිරු එලිය වැටෙන හොදින් ජලය බැසයන බිම් ප්රදේශයක් තෝරා ගන්න. සන්ෆලවර් බීජ පැල කිරිමේදී අගල් 1 ක් 1-½ ගැඹුරින් ද පැල අතර පරතරය අගල් 30 ක් ද විය යුතුය.
සන්ෆලවර් සීඩ්ස් මේ විදියට හදලා රස බලන්න…
සන්ෆලවර් සීඩ්ස් Vitamin E සහ Selenium සහිත ඉතාමත් ගුණදායක ආහාරයක් වෙනවා. සන්ෆලවර් සීඩ්ස් මේ ආකාරයට ආහාරය සදහා පිළියෙල කරගත හැකිය. සන්ෆලවර් සීඩ්ස් ලුනු ස්වල්පයක් දමා රැයක් එලිවෙන තුරු වතුරේ පෙගෙන්නට හැර පෙරේනයක් භාවිතයෙන් වතුර ඉවත් කර පේපර් ටවල් (Paper towel) එකකට දමා තෙතමනය අඩු වෙන්නට හරින්න. ඉන්පසු විදුලි උදුනක් (Oven) උෂ්ණත්වය 325 °C තබා විනාඩි 25 ක් 30 ක් පමණ බේක් (Bake) කර ගන්න. ඉන්පසු ඔබ කැමති නම් ඔලිව් තෙල් සහ ලුනු ස්වල්පයක් එකතු කර තවත් රසවත් කර ගත හැකිය. එලවලු සලාද සැදිමේදී සන්ෆලවර් සීඩ්ස් එකතු කරගෙන සලාදයේ රසය සහ ගුණය වැඩ කර ගත හැකිය.
සන්ෆලවර් ඔයිල් (Sunflower oil) සමග නිරෝගී දිවියක්…
සන්ෆලවර් බීජ භාවිතා කර සන්ෆලවර් ඔයිල් සාදා ගත හැකිය. Vitamin E, Omega 3 සහ Omega 6 බහුලව ම ලබාගත හැකි ඉතාමත් ගුණදායි ඔයිල් වර්ගයක් ලෙස සන්ෆලවර් ඔයිල් නම් කල හැකිය. ආහාර පිසීමේදී සන්ෆලවර් ඔයිල් යොදා ගැනිමෙන් ශරීරයට අහිතකර මේදය තැන්පත්වීම අවම කර ගැනීමට මෙන්ම ආහාරවලට හොද රසයක් ලබා ගැනීමට ද ඔබට හැකිය.
ගුණයෙන් සපිරි සන්ෆලවර් සීඩ්ස් සහ ඔයිල් ආහාරයට එකතු කරගෙන නිරෝගීමත් ආහාර රටාවකට හුරුවන්න ඔබටත් හැකි වේවි යැයි අප සිතනවා.
සටහන: අමා නාකන්දලගේ
ජීවිතය යනු විවිධ විපර්යාස හමුවේ නොසැලී ඉදිරියට යා යුතු දිගු ගමනක්. ඇතැම් විට මේ ජීවිතය උපමා කළ හැකි අපූර්ව සංසිද්ධියක් වැස්ස. අහසේ සිට පොළවට වැටෙන වැහි බිඳු අතුරින් ඇතැම් වැහි බිඳු කෘෂිකර්මාන්තය සරු කරමින් මේ රටේ පමණක් නොව බොහෝ පිරිසකගේ ජීවිතය පවා සාර්ථක කරගැනීමෙහි ලා විශාල මෙහෙයක් ඉටු කරන නමුත් ඇතැම් වැහි බිදු වැටෙන්නේ කොතැනටද, ගලා යන්නේ කොතැනටද කියලා නිශ්චිත අවබෝධයක් දැක්මක් නොමැතිවාක් මෙන් ඔහේ ගලාගෙන යන්නේ තමාගෙන් කිසිවෙකුට පල ප්රයෝජනයක් ලබා නොදෙමින්. ජීවිතය ද මෙවැනිම වූ දෙයක්.
ඕනෑම පුද්ගලයෙක් මනුෂ්යයෙකු ලෙස මෙලොව උපත ලද දා පටන් ම විවිධ ආකාරයේ වටිනාකම් තමා වටා එක් රොක් කර ගනිමින් නිරන්තරයෙන් වෙහෙසෙන්නේ තම ජීවිතය වටිනා එකක් බවට පත් කර ගැනීමට වුව ද වර්තමානයේ ජීවත් වන ඇතැම් පිරිස් වටිනාකම් වලින් කෙතරම් අනූන වුවත් ඒවායෙන් තම රටට පමණක් නොව තමාට ද ප්රයෝජන ලැබීමටත් පෙර ඔවුන් ඔවුන්ගේම ජීවිතය හැර යන අවස්ථා ඕනෑතරම්.
අධ්යාපනයෙන්, ගුණධර්ම අතින් කෙතරම් වටිනාකම් අපේ ජීවිතය සතුව පැවතියත් අප එවැනි වටිනාකම් අපේ ජීවිත වලට එක් කර ගත්ත ද ඒවායෙන් ප්රයෝජන නොලබා පොදි ගසා තබා ගැනීමෙන් තමාටත් තමා ජීවත් වන රටටත් කිසිදු ඵල ප්රයෝජනයක් නොවේ.
මෑත කාලීනව ශ්රී ලාංකේය තාරුණ්යය තුළ පමණක් නොව ඕනෑම රටක සංවර්ධනයේ පැවැත්ම කෙරෙහි සුවිශේෂීම පිරිසක් වන තරුණ පරපුර තමාගේ වටිනාකම් තුළින් පල ප්රයෝජන ලැබීමටත් පෙර තම ජීවිතය අතහැර නැවත නොඑන්නටම යන අවස්ථා ඕනෑ තරම්. අධ්යාපනයේ ඉතා අසීරු කඩඉම් පවා ජය ගෙන විශ්වවිද්යාල වරම් ලද බුද්ධිමත් යැයි පිළිගන්නා තාරුණ්යය තුළ ද සිය දිවි නසා ගැනීම් වර්තමානයේ සුලභ කරුණක්.
ප්රේම සබඳතා නිසාවෙන් හෝ වෙනත් කුමන හේතු සාධකයක් නිසාවෙන් හෝ ඔවුන් මෙපමණ කලක් තම ජීවිතයට එක් කර ගත් වටිනාකම් අගයන් තුළින් තමාගේ රටට තමා හැදූ වැඩූ මවුපියන්ටවත් යුතුකම් ඉටු කිරීමට පෙර මෙවැනි තීරණවලට එළඹීම ඉතාමත් කනගාටුදායක තත්වයක්.
එහෙත් මෙවන් පිරිස් අතුරින් තවත් පිරිස් හිසට වහලක් හිතට නිවනක් නොමැතිව වුව ද තමාට ලද ජීවිතය කෙසේ හෝ ගැට ගසා ගන්නට උත්සහ දරති. ඔවුන්ගේ ජීවිතයට කිසිදු වටිනාකමක් එක් කර ගැනීමට නොහැකි වුවද තමා ලද මිනිසත් බවේ වටිනාකම රැක ගෙන ජීවිතය ජය ගැනීමට ඔවුහු වෙර දරති. අධ්යාපනයෙන් ධනයෙන් සශ්රික නොවුව ද ආත්ම ශක්තිය, අභියෝග ජය ගැනීම වැනි වටිනාකම් ඔවුන් උපදින විටම තම දෑතේ මිට මොලවා ගෙන පැමිණියාක් මෙන් මොවුන් හැසිරේ.
ඕනෑම සමාජ ක්රමයක මෙකී දෙපිරිසම ජීවත් වෙයි. එනම් වටිනාකම් තිබුණ ද එහි ඵල ප්රයෝජන නොවිඳින පිරිස් හා වටිනාකම් නොමැති වුව ද කෙසේ හෝ තම ජීවිතය රැක ගැනීමට උත්සහ දරන පිරිස් ලෙස ඕනෑම සමාජයක මානව කණ්ඩායම් දෙපිරිසක් ජීවත් වෙයි.
ඕනෑම පුද්ගලයෙකු තම ජීවිතයට වටිනාකම් එකතු කර ගනු ලබන්නේ ඒවා පොදි ගසා ගෙන මිය යාමට නොව, එයින් තම රටට ජාතියට යුතුකම් හා වගකීම් ඉටු කිරීමටය. ඒ නිසාවෙන් වඩා වැදගත් වන්නේ වටිනාකම් එක් කර ගැනීම පමණක් නොව එයින් තමාට මෙන්ම තම රටට තමා හැදූ වැඩූ මවුපියන්ට ද යහපතක් සැලසීමයි.
අධ්යාපනයෙන් ධන ධාන්යයෙන් කොතරම් සශ්රීක වුවද යමෙකුට මේ ජීවිත ගමනෙහි එන අනේක විධ බාධක හමුවේ නොසැලී මුහුණ දීමට ආත්ම ශක්තියක් නොමැත්තේ නම් එවැනි අයෙකු වටා කොතරම් වටිනාකම් එක් රැස් වී තිබුණද පලක් නොවේ. ඒ නිසාවෙන් මිහිපිට ජීවත්වන අප සෑමවිටම උත්සහ දැරිය යුත්තේ වටිනාකම් එකතු කර ගන්නවා සේම ඒවා තුළින් අපට මෙන්ම අප ජීවත් වන රටට සමාජයට අප හැදූ වැඩූ මවුපියන්ට එයින් පල ප්රයෝජන ලබා දීමටය.
වටිනාකම් නොවටිනාකම් මැදින් අප මේ ගෙවනජීවිතය අපට සාර්ථක කරගත හැකිවන්නේ අප ඒආකාරයෙන් කායිකව මෙන්ම මානසිකව ද සංවර්ධනය වුවහොත් පමණි. වත්මන් තරුණ පරපුර එය මනාව වටහා ගනිමින් ස්වයං සංවර්ධනය විය යුතු කාලය එළඹ ඇත.
වෛද්ය චන්දි රාජපක්ෂ
Doctor of Ayurveda | Motivational Speaker | Counselor
M. Sc., BAMS, B. Sc., CCHRM,
Ad. Dip. in Psychotherapy & Dip. in Counseling Psychology!