Author: Digital My Business

යුක්තිය සඳහා සමාන ප්‍රවේශයන් සදන “ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව”

ශ්‍රී ලංකාව යනු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටකි. ලංකාවේ නීති පද්දධතිය ගතහොත් විනිවිදභාවයකින් යුත් ශක්තිමත් නීති පද්ධතියක් ලෙස හඳුන්වාදිය හැකිය.

     කෙසේ නමුත් ශ්‍රී ලංකාවේ පුරවැසියන්ට අසාධාරණයකදී තමන් උදෙසා යුක්තිය ඉෂ්ට කරගැනීම පිණිස බොහෝ වියදම් දැරීමට සිදුවන බව ඔබ අප කවුරුත් දන්නා සාමාන්‍ය කරුණකි. 

නමුත් එසේ වියදම් දරාගෙන තමන් වෙනුවෙන් යුක්තිය ඉෂ්ට කර ගැනීමට අපහසු පුද්ගලයින් අප අතර ඕනෑතරම් සිටිති.

     අද අප ඔබ හමුවට ගෙන එන්නේ ආර්ථික අපහසු තා ඇති පුද්ගලයන් වෙනුවෙන් පෙනීසිටිමින් ඔවුනට නීති සහන සලසන ශ්‍රී ලංකාවේ දැනටමත් ක්‍රියාත්මක වන ආයතනයක් පිළිඹඳවයි. එනම් ” ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව” යි.

           ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාවේ මෙහෙවර වන්නේ රටේ නීතිමය පිහිට ලැබිය යුතු පුද්ගලයන්ට නීති ආධාර ලබාදීමයි. ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාවේ දැක්ම වන්නේ 

“සියලුම ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට යුක්තිය සඳහා සමාන ප්‍රවේශයන් තිබිය යුතු සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමයි.” මෙම අරමුණ සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ශ්‍රී  ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව බොහෝ ව්‍යාපෘති සිදු කරමින් පවතියි.

නීතිය ඉදිරියේ සියලුම පුද්ගලයන් සමානය යන්න  ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන්ම පිළිගත් මූලික අයිතිවාසිකමකි. 

          එහෙත් තමුන්ට සිදු වූ අසාධාරණය වෙනුවෙන් නඩුවක් පැවරීම සඳහා නීතිඥවරයකුට මුදල් ගෙවීමට වත්පොහොසත්කමක් නොමැති පුද්ගලයන්ට නීතියේ සාධාරණත්වය සමානව හිමිවේද යන්න ගැටලු සහගතය. එවැනි තැනැත්තන්ට එනම් දිළිඳු හා අඩු ආදායම්ලාභීන්ටද නීතියේ සමාන ආරක්ෂාව තහවුරු කිරීම සඳහා 1978 අංක 27 දරන පනතින් ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව පිහිටුවා ඇති අතර ප්‍රාදේශීය මධ්‍යස්ථාන 85 ක් දක්වා විහිදුණු පුළුල් සේවාවන් එමඟින් සිදු කරනු ලබයි. ශ්‍රී  ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව 1978 අංක 27 දරන පනත මඟින් ස්ථාපිත කරන ලදී. ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව දිවයින පුරා පළාත් 9ක මධ්‍යස්ථාන 85ක පවත්වාගෙන යන අතර ඒ වෙත පැමිණෙන ඕනෑම පුද්ගලයකුට නීති උපදෙස් ලබාදීම සහ දැනුවත් කිරීම ආදායම් සීමාවකින් තොරව සිදු කරනු ලබයි. ආධාර කොමිෂන් සභාවයටතේ ස්ථිර නීතිඥයන් 120කට අධික සංඛ්‍යාවක් සේවයේ නිරත වේ.

       අධිකරණයේ පෙනී සිටීම සඳහා නීතිඥ නියෝජනය ලබා දීමේදී මාසික ආදායම රුපියල් 25,000ට වඩා අඩුවෙන් ලබන පුද්ගලයන් නොමිලේ නීතිඥ සහාය ලැබීමට සුදුසුකම් ලබයි. අදාළ නීති ආධාර ඉල්ලුම්කරු, ඉල්ලුම්කාරිය පදිංචි වී සිටින ප්‍රදේශයේ ග්‍රාම නිලධාරිවරයා විසින් ඉල්ලුම්කරු හෝ ඉල්ලුම්කාරියගේ ආදායම් තත්ත්වය පිළිබඳව සහතික කළ යුතුය. ග්‍රාම නිලධාරිවරයාගේ සහතිකය ප්‍රමාණවත් වන අතර අවශ්‍ය

අවස්ථාවලදී පමණක් ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයාගේ සහතික අවශ්‍ය වේ. 

නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව විසින් නඩු වර්ග කිහිපයකට නොමිලේ නීතිඥ සේවය ලබාදීමට කටයුතු කර ඇත.

      01).  කාන්තාවන් සහ දරුවන් සම්බන්ධ නඩුවලදී නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව ඔවුන්ගෙන් කිසිදු මුදලක් අය කරන්නේ නැත. කාන්තාවන්ට තමන්ට සිදුවන අසාධාරණයන් නීතිය හමුවට ගෙනයාමට, තම දරුවන්ට සිදුවන අසාධාරණයන් නීතිය හමුවට ගෙන යාමට නීති අදාළ කොමිෂන් සභාව ලබාදෙන්නේ මහත් සහයෝගයකි. ඔවුන්ට කිසිදු ගෙවීමකින් කිසිදු අය කිරීමකින් තොරව නීතිඥයන්ගේ සහය සහ උපදෙස් ලබාදීමට නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව සැදී පැහැදී සිටියි.එසේම දරුවන් සම්බන්ධ නීතිමය කාරණයකදී මව, පියා හෝ භාරකරු විසින් දරුවාගේ යහපත පිණිස කරනු ලබන ඉල්ලීමකදී මෙම රුපියල් 25,000ක ආදායම් සීමාව අදාළ වන්නේ නැත.

02). නඩත්තු නඩු;

         ස්වාමිපුරුෂයා විසින් සිය බිරිය හෝ දරුවන් පෝෂණය නොකර

පැහැර හරින අවස්ථාවක බිරිය සහ දරුවන්ගේ යැපීම වෙනුවෙන් මුදල් ලබාගැනීම සඳහා මහෙස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ නඩත්තු නඩු පැවැරීම නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව මඟින් බහුලව සිදු කරනු ලබයි. ඉල්ලුම්කරුගේ ආදායම් තත්ත්වය සලකා බැලීමකින් තොරව මෙහිදී සහාය ලබා දෙනු ලැබේ.

03). රිය අනතුරු වන්දි නඩු ;

                      රිය අනතුරක් සිදු වූ අවස්ථාවක අනතුරට ලක් වූ පුද්ගලයාට පවුලේ යැපෙන්නන්ට වන්දියක් ලබා ගැනීම සඳහා අනතුර සිදු වූ ප්‍රදේශයේ අධිකරණයේ වසර දෙකක් ඉක්මවා යෑමට පෙර නඩු පැවැරීමටද නීති ආධාර කොමිසම මඟින් නීතිඥ සහාය ලබා දීම සිදු කරයි.

04). දික්කසාද/භාරකාරත්ව නඩු ;

                       වෛවාහක වරදක් ඔප්පු කිරීමෙන් දිසා අධිකරණයේ දික්කසාද නඩු ගොනු කිරීමටත්, දික්කසාද නඩුවක විත්තිකාර පාර්ශ්වය වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමටත්, දරුවන්ගේ භාරකාරත්වය සම්බන්ධයෙන් නියෝග ලබාගැනීමටත්, විශේෂයෙන්ම අඩු ආදායම්ලාභී කාන්තාවන් වෙනුවෙන් නීති ආධාර කොමිසම නීතිඥ සහාය ලබා දේ. 

ඉහත කරුණු අදාළ වන්නේ විවාහය තුළින් අසාධාරණට ලක් වූ කාන්තාවන්ටය. අමිහිරි ජීවිත කතාවල හිමිකරුවන්ට තව දුරටත් මුදල් නොමැතිකම නිසා හෝ නීතිය නොදැනසිටීම නිසා හෝ දුක්විඳීමට අවශ්‍ය වන්නේ නැත.

             ඊට අමතරව නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව විසින් නොමිලේ නීති ආධාර ලබාදෙන අවස්ථා රැසක්ද හඳුනාගත හැකිය.

05). ඉඩම්/නෙරපීම් නඩු

අඩු ආදායම්, ලාභීන්ගේ ඉඩම් සම්බන්ධ නඩු කටයුතුවලට සහ ඔවුන්ගේ දේපළක බලහත්කාරයෙන් රැඳී සිටින්නෙක් ඉවත් කිරීමට හෝ අසාධාරණ ලෙස දේපළකින් ඉවත් කිරීමට ලක් වූ අයෙක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව නීතිඥ සහාය ලබා දේ.

06). මුදල් නඩු සහ

අනෙකුත් සිවිල් නඩු

යම් මුදල් ගනුදෙනුවක් හෝ බැංකු ණයක් සම්බන්ධ කටයුත්තකදී අසාධාරණයට ලක් වූ පාර්ශ්වයකට සහ කුලී සින්නක්කර ගිවිසුමක් සම්බන්ධ නඩුවකදී අසාධාරණයට ලක් වූ විත්තිකාර පාර්ශ්වයට ඉතා සීමිත අවස්ථාවන්වලදී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාගේ විශේෂ අනුමැතිය මත ඉහත කී ආදායම් සීමාවට යටත්ව දිසා අධිකරණයේ පෙනී සිටීම සඳහා නීති ආධාර ලබා දෙනු ඇත.

07). අනෙකුත් මහෙස්ත්‍රාත්

අධිකරණ නඩු:

නීති සහාය ලැබීමට සුදුසු පුද්ගලයනට, දේපළ සම්බන්ධයෙන් ප්‍රාථමික නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 66 වගන්තිය යටතේ නඩුකර ගොනු කිරීමට නීතිඥ සහාය ලබාදීම.

2000 අංක 09 දරන පනත යටතේ වැඩිහිටි නඩත්තු ඉල්ලීම් මණ්ඩලය මඟින් දෙනු ලබන නඩත්තු නියෝග ක්‍රියාත්මක කරගැනීම සඳහා ඉල්ලුම්පත් ගොනු කිරීමට නීතිඥ සහාය ලබාදීම.

අවශ්‍ය අවස්ථාවල අපරාධ වින්දිතයන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට නීතිඥ සහාය ලබා දීම.

08).මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු

අග්‍රවිනිශ්චයකාරවරයා විසින් ඍජුවම නීති ආධාර කොමිසමට යොමු කරනු ලබන අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනයන් සම්බන්ධ පැමිණිලි සහ නීති ආධාර කොමිසමට පැමිණෙන (මාසයක කාලය ඉක්මවා යෑමට පෙර) අඩු ආදායම්ලාභීන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනයන් සම්බන්ධ පැමිණිලි සඳහා නීතිඥ සහාය ලබා දේ.

09).ඇප සම්බන්ධ නඩු

වසරකට වඩා වැඩි කාලයක් ඇප ලබා ගැනීමට නොහැකිව බන්ධනාගාරගතව සිටින නීතිඥ සහාය ලබා ගැනීමට ආදායම් නොමැති සැකකරුවන් (ළමා අපචාර/ස්ත්‍රී දූෂණ චෝදනා ලැබූවන් හැර) සඳහා නීති ආධාර කොමිෂම ඇප ලබා ගැනීමට නොමිලේ නීතිඥ සහාය ලබා දෙනු ලැබේ.

10). අභියාචනා නඩු

අපරාධ නඩුවල අභියාචනා හැර අනෙකුත් සියලුම අභියාචනා සහ ශේ‍ර්ෂ්ඨාධිකරණ නඩුද රීට් ආඥා නඩුකර සහ ප්‍රතිශෝධන නඩු සඳහාද නීති ආධාර කොමිසම අඩු ආදායම්ලාභීන්ට නොමිලේ නීතිඥ සේවය ලබා දේ.

එසේම අසාධාරණ සේවා සමාප්තියක් සිදුවී ඇති අවස්ථාවක නැවත සේවය හෝ වන්දි ලබා ගැනීමට මාස 06ක් ඇතුළත කම්කරු විනිශ්චය සභාවල නඩු ගොනු කිරීමට නීති ආධාර කොමිසම නීතිඥ සහාය ලබාදේ. තවද හදිසි මුදල් අවශ්‍යතාවක් වෙනුවෙන් තම නිශ්චල දේපළක් ණයක් සඳහා උකස් තබා උකස්කර හෝ සින්නක්කර ඔප්පු ලියා ඇති අවස්ථාවක එම ණය මුදල් ගෙවා ගැනීමට අපහසු වීම නිසා අසාධාරණ ලෙස දේපළේ අයිතිය ණය හිමි විසින් ලබාගැනීමට උත්සාහ කරන අවස්ථාවක අසාධාරණයට ලක්වන අඩු ආදායම්ලාභී තැනැත්තන් වෙනුවෙන් නීති ආධාර කොමිසම නීතිඥ සහාය ලබාදීම සිදු කරයි.

නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව විසින් නඩු වලට පෙනී සිටීමේදී රුපියල් 200ක ලියාපදිංචි ගාස්තුව හැරුණු විට ඉහත සඳහන් කිසිදු නඩුවක් වෙනුවෙන් අධිකරණයේ පෙනී සිටීම සඳහා නීතිඥවරයකුට කිසිදු ගාස්තුවක් සේවාදායකයකු විසින් ගෙවිය යුතු නොවේ. විශේෂිතම කරුණ නම් නඩත්තු නඩුවකදී රු.200.00 ක ලියාපදිංචි ගාස්තුවද අය නොකිරීමයි. 

        ඔබ යුක්තිය පතා කරන සටනේදී තව දුරටත් බියගුලුව සැඟවී සිටිය යුතු නැත. 

       අලුත්කඩේ උසාවි සංකීර්ණය අසල පිහිටා ඇති නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව ප්‍රධාන කාර්යාලය වෙත පැමිණීමෙන් නීතිඥ සහය සහ නීති උපදෙස් ලබා ගැනීම පිළිබඳ තවදුරටත් දැනුවත් වීමේ හැකියාව පවතී. එසේම පහත ලිපිනය සහ දුරකථන අංක ඔස්සේ ද වැඩිදුර තොරතුරු විමසා සිටීමේ හැකියාව පවතියි.

ශ්‍රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව

අංක 129, අලුත්කඩේ වීදිය,

කොළඹ – 12,

දුරකථන :-

+94 115 335 329/ +94 115 335 281

+94 112 433 618

ඊමේල් :- legalaid@sltnet.lk

සටහන -: මංගලා පවිත්‍රානි

“පුතේ‍, පාඩම් වැඩ ටික විතරනෙ ඔයාට කරන්න තියෙන්නේ.. ඒ ටික හරියට කරන්න. අනිත් වැඩ ඔක්කොම අපි කරලා දෙන්නම්”

මෙන්න මේ පණිවිඩය හැදෙන වැඩෙන දරුවකුගේ මනසට අනවශ්‍ය ලෙස කාවද්දන්න එපා කියන ආදරණීය ආයචනයත් එක්ක අද දවසේ ලිපියට අවතීර්ණ වෙන්න හිතුවා. 

අධ්‍යාපනය දරුවකුගේ ජීවිතය තුළ ඉතාම ප්‍රබල භුමිකාවක් නිරූපණය කරනවා. ඒ පිළිබඳව කිසිදු තර්කයක් නැහැ. නමුත් එතැනින් එහාට අධ්‍යාපනයට නොදෙවෙනිව දරුවාගේ පෞරුෂය වර්ධනයට‍ හා ආකල්පමය සංවර්ධනයට අවශ්‍ය බොහොමයක් මෙවලම් සැපයීම සිදුවන්නේ ‍දරුවා ජීවත් වන පරිසරයෙන්. 

කුඩා අවදියේ සිටම ආත්මාභිමානය‍, ආත්මශක්තිය‍, සුබවාදී චින්තනය‍, අන්‍යෝන්‍ය ගරුත්වය‍, ස්වාධීනත්වය යනාදී මනුෂ්‍ය පැවැත්මට බෙහෙවින් ඉවහල් වන සාධක පිළිබඳ යම් සංවේදනයක් දරුවා තුළ ඇතිකිරීමට මෙන්ම‍, එකී සාධක වර්ධනය කරගැනීමට දරුවාට සහයවීම දෙමව්පියන් ප්‍රමුඛ සෑම වැඩිහිටියකුගේම සමාජයීය හා කාලීන වගකීමක් ලෙස මා දකිනවා.

දෛනික ක්‍රියාවලිය තුළ කිසිදු පෙර සූදානමක් නැතිව දරුවකුට අධ්‍යාපනිකව මෙන්ම ආකල්පමය වශයෙන්ද සාර්ථක පුද්ගලයකු වීමට ඔබට සහය විය හැකි අවස්ථාව බොහොමයි. අවශ්‍ය වන්නේ එම අවස්ථාවන් හඳුනා ගැනීම හා ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. 

තවත් කෙනෙකු⁣ට ඒ පුද්ගලයාගේ යම් අපහසුතාවක් මත දිගු පෝළිමක මැදින් ඉඩක් පිරිනමන්නේත්‍, වීදියක අයාලේ යන සතෙකුට කෑමට යමක් පිළිගන්වන්නේත්‍, වෙනත් පුද්ගලයකුගේ විපතකදී කම්පා වන්නේත් එක්තරා වකවානුවක දරුවෙක් ලෙස බිහිවී මා ඉහත කී සාධක අවශෝෂණය කරගනිමින් දැඩිවුණු වැඩිහිටියෙක්. වෙනසකට ඇත්තේ ඔහු හෝ ඇය විසින් අධ්‍යාපනයට අමතරව හෝ කිසිදු අධ්‍යාපන පසුබිමක් නොමැතිව වුවද ජීවත් වීමට අවශ්‍ය කලාව ප්‍රගුණ කර තිබීමයි. 

තමන්ගේ කෑම පිඟාන ⁣පිරිසිදු කිරීමේ සිට හැකි සෑම අවස්ථාවකම තමා වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට හා ක්‍රියාත්මක වීමටත්‍, එම ක්‍රමවේදයම පෙරළා තවත් කෙනෙකු වෙනුවෙන් කැපකිරීමට ඉදිරිපත් වීමත් දක්වා දරුකුගේ චින්තනය ඔපමට්ටම් කල හැක්කේ වැඩි වශයෙන් දෙමව්පියන්හටයි. මේ කවර අවස්ථාවකදීවත්‍, තමාගේ ස්ත්‍රී පුරුෂභාවය ඊට බාධකයක් හෝ නිදහසට කරුණක් නොකරගැනීමට තරම් ඔබේ දරුවා සරල‍, සාධාරණ පුද්ගලයකු විය යුතුයි. 

මුළුතැන් ගෙය සහ දරුවන් කාන්තාවටත්‍, ඉස්තෝප්පුව සහ කුටුම්බ ආදායම ඉපයීම පිරිමියාටත් තනි භුක්තියට කොටුකරන රාමු නිර්මාණය වීම වැළැක්විය හැක්කේ වැඩිහිටියන් වන අපටයි. 

ඉතින් මතුරැකෙනා ශිල්ප උගත්‍, වියත් වැඩිහිටියකු තුළ‍, මානවහිතවාදියකු‍, නිර්මාණකරුවකු‍, තවත් අයෙක් සුවපත් කරන්නකු‍, සංවේදී මිනිසකු තැනීමේ ආදරණීය වගකීම අපි නොපමාව ඉටුකරමු. හැම අතින්ම නිවැරදි  ඉසව්වට දරුවන්  යොමු කරමු.

දිමුතු සේනාදි

ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික වර්ධනයට විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ බලපෑම

 විදේශ ප්‍රතිපත්තිය බොහෝ විට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වය සඳහා මෙවලමක් ලෙස සලකනු ලැබේ, නමුත් එය ජාතියක ආර්ථික වර්ධනයේ ප්‍රධාන ධාවකයන්ගෙන් එකකි.  ඉන්දියන් සාගරයේ හදවතෙහි උපායමාර්ගිකව පිහිටා ඇති කුඩා දූපත් රාජ්‍යයක් වන ශ්‍රී ලංකාව සඳහා, විදේශ ප්‍රතිපත්තිය එහි ආර්ථික භූ දර්ශනය හැඩගැස්වීමට උපකාරී වී ඇත.  වෙළඳ සබඳතා වර්ධනය කිරීම සහ විදේශ ආයෝජන ආකර්ෂණය කර ගැනීමේ සිට සංචාරක ව්‍යාපාරය නංවාලීම සහ ජාත්‍යන්තර ණය කළමනාකරණය දක්වා, ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ප්‍රතිපත්ති තීරණ එහි ආර්ථික වර්ධනයට සෘජු හා කල්පවත්නා බලපෑමක් ඇති කර තිබේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ භූගෝලීය පිහිටීම එයට සුවිශේෂී වාසියක් ලබා දෙයි.  ප්‍රධාන සමුද්‍රීය වෙළඳ මාර්ග ඔස්සේ පිහිටා ඇති මෙම දූපත ආසියාව, මැද පෙරදිග සහ යුරෝපය සම්බන්ධ කරමින් ගෝලීය වාණිජ්‍යයේ වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.  එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඉන්දියාව, චීනය, එක්සත් ජනපදය, යුරෝපා සංගමය වැනි විදේශ බලවතුන් ශ්‍රී ලංකාව සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වා ගැනීමට උනන්දු වෙති.  මෙම උපායමාර්ගික වැදගත්කම විදේශ ආයෝජන සුරක්ෂිත කිරීම, වෙළඳාම පුළුල් කිරීම සහ ආධාර ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා තම ස්ථාවරය භාවිතා කිරීමට රටට ඉඩ සලසා දී ඇත.  කෙසේ වෙතත්, මෙම සබඳතා සමතුලිත කිරීම සඳහා ප්‍රවේශම් සහගත රාජ්‍යතාන්ත්‍රික උපාය මාර්ග අවශ්‍ය වේ, විශේෂයෙන් ගෝලීය බලවතුන් කලාපය තුළ බලපෑම සඳහා තරඟ කරන බැවිනි.

විදේශ ප්‍රතිපත්තිය ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට බලපාන වඩාත්ම වැදගත් ක්‍රමයක් වන්නේ විදේශ සෘජු ආයෝජන (FDI) ය.  2009 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, ශ්‍රී ලංකාව දකුණු ආසියාවේ වෙළෙඳ හා වාණිජ කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පරිවර්තනය වීමට උත්සාහ කර ඇති අතර, FDI එහි ආර්ථික වර්ධන උපාය මාර්ගයේ තීරණාත්මක කොටසක් බවට පත් කර ඇත.  යටිතල පහසුකම්, නිෂ්පාදන සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය වැනි ප්‍රධාන අංශ සැලකිය යුතු විදේශ ආයෝජන, විශේෂයෙන් චීනයෙන් දැක ඇත.  එහි Belt and Road Initiative (BRI) යටතේ චීනය ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යාපෘති සඳහා ඩොලර් බිලියන ගණනක් වත් කර ඇත, විශේෂයෙන් හම්බන්තොට වරාය සහ කොළඹ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය නගරය ඉදිකිරීම දැක්විය හැකිය.

යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීම සහ රැකියා උත්පාදනය කිරීම මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය නංවාලීමට මෙම ආයෝජනවලට හැකියාවක් ඇතත්, ඒවා අවදානම් සහිතයි.  ශ්‍රී ලංකාව සිය විදේශ ණයවලින් සැලකිය යුතු කොටසක් දැන් චීනයට ණය වී සිටින බැවින්, චීන ණය මත ශ්‍රී ලංකාව වර්ධනය වන විශ්වාසය ණය මත යැපීම පිළිබඳ කනස්සල්ල මතු කර ඇත.  මෙය ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය බීජිං සමඟ ඉතා සමීපව පෙලගැසී ඇති බවට විවේචනයට තුඩු දී ඇති අතර, ස්වාධීන ආර්ථික තීරණ ගැනීමේ හැකියාව සීමා කළ හැකිය.  එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මෙම සියුම් සබඳතාව කළමනාකරණය කර ගැනීම රටේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට සහ දිගු කාලීන වර්ධනයට ඉතා වැදගත් වේ.

චීනයෙන් ඔබ්බට ශ්‍රී ලංකාව අනෙකුත් රටවල් සමඟ ද ශක්තිමත් ආර්ථික සබඳතා ගොඩනඟා ගෙන ඇත.  ඉන්දියාව, ජපානය සහ එක්සත් ජනපදය වැනි බටහිර රටවල් ශ්‍රී ලංකාවේ සංවර්ධනයේ ප්‍රධාන හවුල්කරුවන් වේ.  මෙම රටවල් තාක්ෂණය සහ කෘෂිකර්මාන්තයේ සිට යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය දක්වා විවිධ අංශවල ආයෝජනය කර ඇත.  සියලුම ප්‍රධාන බලවතුන් සමඟ හොඳ සබඳතාවක් පවත්වා ගැනීමට උත්සාහ කරන ශ්‍රී ලංකාවේ බහු පෙළගැස්වීමේ උපාය මාර්ගය පුළුල් පරාසයක ආයෝජන අවස්ථා වලින් ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීමට ඉඩ ලබා දී ඇත.  විවිධ ආර්ථික ආධාරක මූලාශ්‍ර සඳහා රට විවෘතව පවතින බව සහතික කිරීම සඳහා මෙම රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික තුලන පනත (Diplomatic Balancing Act) ඉතා වැදගත් වේ.

විදේශ ප්‍රතිපත්තිය ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට සෘජුවම බලපාන තවත් ක්ෂේත්‍රයකි වෙළඳාම සහ අපනයන මත යැපෙන රටක් ලෙස, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික සෞඛ්‍යය ප්‍රධාන හවුල්කරුවන් සමඟ ශක්තිමත් වෙළෙඳ සබඳතා පවත්වා ගැනීම මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී.  යුරෝපා සංගමය (EU) සහ එක්සත් ජනපදය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම අපනයන වෙලඳපොලවල් අතර වන අතර රට මෙම කලාප වෙත රෙදිපිළි, තේ, රබර් සහ අනෙකුත් භාණ්ඩ යවයි.  යුරෝපීය වෙලඳපොලවල් වෙත මනාප ප්‍රවේශයක් සලසා දෙමින් යුරෝපා සංගමය සමග වෙළඳ ගිවිසුමක් වන සාමාන්‍යකරණය වූ GSP+ යෝජනා ක්‍රමයට ශ්‍රී ලංකාවේ සහභාගීත්වය විශේෂයෙන් ප්‍රයෝජනවත් වී ඇත.  දක්ෂ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකභාවය තුළින් ශ්‍රී ලංකාව සිය අපනයන කර්මාන්ත ගෝලීය තලය මත තරඟකාරී ලෙස තබා ගැනීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වන මෙම වෙළඳ ප්‍රතිලාභ රඳවා ගැනීමට සමත් වී ඇත.

ඒ අතරම, ආසියාවේ සහ ඉන් ඔබ්බෙහි අනෙකුත් රටවල් සමඟ නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් (FTAs) වලට එළැඹීමෙන් ශ්‍රී ලංකාව සිය වෙළඳ සබඳතා විවිධාංගීකරණය කිරීමට කටයුතු කරයි.  රට දැනටමත් ඉන්දියාව සහ පකිස්ථානය සමඟ නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් අත්සන් කර ඇති අතර එහි වෙළඳ ජාලය පුළුල් කිරීම සඳහා චීනය, සිංගප්පූරුව සහ අනෙකුත් ජාතීන් සමඟ සාකච්ඡා කරමින් සිටී.  මෙම ගිවිසුම් මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ අපනයන සඳහා නව වෙළඳපොලවල් විවෘත කරනවා පමණක් නොව සාම්ප්‍රදායික බටහිර වෙළඳපොල මත රට යැපීම අඩු කරමින් වඩාත් ඔරොත්තු දෙන ආර්ථිකයක් නිර්මාණය කරයි.

සංචාරක ව්‍යාපාරය යනු ආර්ථික වර්ධනය සඳහා විදේශ ප්‍රතිපත්තිය වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන තවත් අංශයකි.  එහි විශ්මය ජනක භූ දර්ශන, පොහොසත් සංස්කෘතික උරුමයන් සහ ජෛව විවිධත්වය සඳහා ප්‍රසිද්ධ ශ්‍රී ලංකාව දිගු කලක් තිස්සේ ජනප්‍රිය සංචාරක ගමනාන්තයක් වී ඇත.  කෙසේ වෙතත්, ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර හෝ වසංගත වැනි සිදුවීම් නරඹන්නන් සංඛ්‍යාව විශාල ලෙස අඩු කළ හැකි බැවින් සංචාරක කර්මාන්තය ජාත්‍යන්තර සබඳතාවලට ඉතා සංවේදී ය.  2019 පාස්කු ඉරිදා බෝම්බ ප්‍රහාර සහ COVID-19 වසංගතය වැනි අර්බුදවලින් පසු සංචාරක ව්‍යාපාරය පුනර්ජීවනය කිරීම සඳහා ශක්තිමත් ජාත්‍යන්තර හවුල්කාරිත්වයන් සමඟින් ශ්‍රී ලංකාව ආරක්ෂිත සහ ආකර්ශනීය ගමනාන්තයක් ලෙස ප්‍රවර්ධනය කිරීමට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික උත්සාහයන් ප්‍රධාන වේ.

තවද, ගෝලීය සංචාරක සංසදවල සහ ජාත්‍යන්තර සංචාරක ප්‍රවර්ධන සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ සහභාගීත්වය සංචාරක ගමනාන්තයක් ලෙස එහි දෘශ්‍යතාව ඉහළ නැංවීමට උපකාරී වී ඇත.  සංස්කෘතික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවල නියැලීමෙන් සහ එහි ස්වභාවික හා ඓතිහාසික වත්කම් ප්‍රදර්ශනය කිරීමෙන් දේශීය ආර්ථිකයට සහය වන සහ රැකියා උත්පාදනය කරන ආදායම් උත්පාදනය කරමින් වැඩි සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට ශ්‍රී ලංකාව සමත් වී ඇත.  එබැවින් සංචාරක ව්‍යාපාරය සාම්ප්‍රදායික වෙළඳාම සහ ආයෝජනය ඉක්මවා ආර්ථික ප්‍රතිඵල කෙරෙහි විදේශ ප්‍රතිපත්තියට බලපෑම් කළ හැකි ආකාරය පිළිබඳ පැහැදිලි උදාහරණයක් ලෙස සේවය කරයි.

මෙම ධනාත්මක වර්ධනයන් තිබියදීත්, අභියෝග තවමත් පවතී.  වඩාත්ම දැවෙන ප්‍රශ්නවලින් එකක් වන්නේ ශ්‍රී ලංකාව විදේශ ණය මත, විශේෂයෙන් චීනයෙන් දැඩි ලෙස රඳා පැවතීමයි.  රටේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය අවශ්‍ය ආයෝජන ආකර්ශනය කර ගැනීම සහ ණය මත යැපීමේ අන්තරායන් මඟහරවා ගැනීම අතර සියුම් සමතුලිතතාවයේ සැරිසැරිය යුතුය.  එපමනක් නොව, වෙළඳ ආතතීන්, උද්ධමනය සහ ජාත්‍යන්තර වෙලඳපොලවල මාරුවීම් වැනි ගෝලීය ආර්ථික තත්ත්වයන් විදේශ හවුල්කාරිත්වයන් හරහා වර්ධනය පවත්වා ගැනීමට ශ්‍රී ලංකාව දරන උත්සාහයන් සංකීර්ණ කළ හැකිය.

ඉදිරිය දෙස බලන විට, ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය එහි ආර්ථික අනාගතය තීරණය කිරීමේදී තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ඇත.  රටේ උපායමාර්ගික පිහිටීම සහ කලාපීය සහ ගෝලීය බලවතුන් සමඟ සම්බන්ධ වීමට ඇති හැකියාව වර්ධනය සඳහා සැලකිය යුතු අවස්ථා ලබා දෙයි.  දකුණු ආසියානු කලාපීය සහයෝගීතා සංගමය (SAARC) සහ බහු ආංශික තාක්ෂණික සහ ආර්ථික සහයෝගීතාව සඳහා බෙංගාල බොක්ක ප්‍රවේශය (BIMSTEC) වැනි සංවිධානවලට ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධ වීම කලාපීය සහයෝගීතාව සඳහා මාර්ග සපයන අතර එමඟින් එහි ආර්ථික අපේක්ෂාවන් තවදුරටත් ඉහළ නැංවිය හැකිය.

අවසාන වශයෙන්, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික වර්ධනය කෙරෙහි විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ බලපෑම ගැඹුරු ය.  සුපරීක්ෂාකාරී රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ක්‍රියාකාරකම් තුළින් රටට විදේශ ආයෝජන ආකර්ශනය කර ගැනීමටත්, වෙළෙඳාම පුළුල් කිරීමටත්, සංචාරක ව්‍යාපාරය නංවාලීමටත් රටේ ආර්ථික දියුණුව සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සියලු දේ කිරීමට හැකි වී තිබේ.  කෙසේ වෙතත්, ණය කළමනාකරණය සහ සංකීර්ණ ජාත්‍යන්තර සබඳතා සැරිසැරීම වැනි අභියෝග තවමත් පවතී.  ශ්‍රී ලංකාව අඛණ්ඩව වර්ධනය වන විට, එහි විදේශ ප්‍රතිපත්තියට ආර්ථික අවස්ථා අතර සමතුලිතතාවයක් ඇති කර ගැනීම සහ තරඟකාරී ගෝලීය භූ දර්ශනයක් තුළ එහි ස්වෛරීභාවය පවත්වා ගැනීම අවශ්‍ය වේ.

පවිත්‍රා රණතුංග