ලක්මාල් ධර්මරත්න සම්මුඛ පරීක්ෂණ ප්‍රශ්නාවලිය
Q). ඔබ පුද්ගලයෙකු වශයෙන් ඔබව දකින්න කැමති කොහොමද?
සාමාන්‍යයෙන් අපි දකින්න අකමැතිම සහ දකින්න භියම අපිවමයි. අපි කැමතිම අපිට
ඔබ්බෙන් තියෙන ලෝකය දකින්නයි. යම් අවස්ථාවක අහම්භෙකින් හරි අපිට අපිවම
දකින්න අවකාශය සැලසුනත් අපි ඒක මගහැරගන්නවා. මම මගේ නිර්මාණ තුළින්
හොයාගන්න උත්සාහ කරන්නෙත් මාවමයි. එනම්, මගේ අනන්‍යතාවයමයි.
ඒ නිසාම මගේ නිර්මාණ තුළින් පිළිපිඹු වෙන්නෙත් මගේ පරිකල්පනයමයි. මගේ
නිර්මාණයන් පුරාවට මමත් සැරිසරනවා. මට හැඟෙන විදිහට අපි ලෝකය යන්න අර්ථ
නිරූපණය කරගන්නෙත් අපි අපේ අනන්‍යතාවය අර්ථ නිරූපණය කරගන්න ආකාරයේම
පරාවර්ථනයක් විදිහටයි.
Q). ඔබ ජීවිතය දකින්නේ කොහොමද?
මම ජීවිතය දකින්නෙ සොභහවයෙන් උරුම වුණු කිසියම් ආකාරයක ක්‍රීඩාවක් විදිහට.
උපන් දා පටන් මරණය තෙක්ම අපි නිරත වෙන්නෙ පැවැත්ම තහවුරු කරගැනීමේ
අනවරත අරගලයක. මට හැඟෙන විදිහට මේ ක්‍රීඩාව තුළ ශක්තිවන්තයා නැතහොත්
ප්‍රභලයා ජයග්‍රහණය කරනවා නැතහොත් ප්‍රමුඛ වෙනවා. මෙවන් තත්ත්වක් තුළ
සන්සුන්භාවය සහ නිහඬභාවය පවත්වාගැනීම සොභහවයට පටහැණියි.
එනම්, කිසියම් කෙනෙක් එසේ පවතින්නට උත්සාහ දරනවානම් එය තමයි ජීවිතය තුළ
සිදුකිරීමට අපහසුම කාර්ය වෙන්නෙ. කෙසේවෙතත් සොභහවයෙන් උරුම වුණු නිසා
ජීවිතය පවතිනා කාල පරිඡ්චේදය පුරාවට තමන් නිරත වන දේ තුළින් තමන්
අත්දැකීමක් කරගන්නෙ ශෝකයක්ද නැත්නම් ප්‍රීතියක්ද කියන කාරණාව තමන්ගෙ
නිදහස් කැමැත්තට භාර දෙයක්.
Q). ඔබ කලාව නිර්වචනය කරගන්නේ කොහොමද?
මම මාව හඳුන්වාගන්න කැමති සමාජ – දේශපාලන අන්තර්ගතයන් නිර්මාණය
කරන්නෙක් හැටියටයි. ඒ සඳහා මාද්‍යයක් ලෙස මම කලාව භාවිතා කරනවා.
විශේෂයෙන්ම සිනමාව. ඊට අමතරව ප්‍රමුඛ වශයෙන් සමාජ මාද්‍යයනුත්. මම
කලාකරුවෙක් හැටියට මාව හඳුන්වාගන්න එතරම් කැමැත්තක් දක්වන්නෙ නෑ. මම
කලාව දකින්න කැමති මගෙන් පරිභාහිර දෙයක් හැටියටයි. මට හැඟෙන හැටියට
එතකොට තමයි කලාව නියමාකාරයෙන් හඳුනගන්න පුළුවන් වෙන්නෙ.
නිර්මාණශීලී මිනිසුන් සමූහයක් විසල් අරගලයක යෙදෙනවා තමන් උපකල්පනය කරන
යුතෝපියාවත් ඒ වගේම තමන් අත්දකින යථාර්ථයත් කිසියම් මාද්‍යයක් මතින් එකිනෙක
අතිච්චාදනය කරගන්නට. මම කලාව අරුත්ගන්වා ගන්නට කැමති ඒ විදිහටයි. ඒ නිසාම ඒ
රසවත් වෑයම රසවින්දනය කරන ප්‍රේක්ෂකයෙක් විදිහට මම මාව හඳුන්වාගන්න
කැමතියි කලාකරුවෙකු ලෙස හඳුන්වනවාට වැඩියෙන්.
Q). සිනමාකරුවෙක් විදිහට මෙරට සිනමා කර්මාන්තය තුළ වෘතීමයභාවය
ස්ථායී කරගනිද්දි ඔබ මුහුණදදීපු අභියෝග මොනවාද?
මේ රටේ වෘත්තීමය සිනමාකරුවන් නෑ කියන අදහසිනුයි මම ඉන්නෙ. ඒකට හේතුව
විදිහට මම දකින්නෙ මේ රටේ සිනමාව කර්මාන්තයක් විදිහට රඳා පවතින්නෙ නැති
වීමයි. අති බහුතරයක් සිනමාකරුවන් සිනමාකරණයට අමතරව වෙනත් වෘත්තීයක
නියැලෙනවා. සැබැවින්ම කිව්වොත් සිනමාකරණය කියන්නෙ ඔවුන්ගෙ වෘත්තීය
නෙමෙයි එක් ප්‍රදාන විනෝදාංශයක්.
සිනමාකරණය වෘත්තීමය වශයෙන් සිදුකරන කෙනෙකුට මේ රටේ සෑහිමකට පත්විය
හැකි ආර්ථික ශක්තියක් හෝ ජීවන තත්වයක් උදාකරගැනීම සිහිනයක්. මමත් එසේමයි.
මගේ වෘත්තීය වෙළඳ දැන්වීම් නිර්මාණකරණය. ඉහත කිවු පරිදි මම සිනමාකරණයේ
සළකන්නෙ මගේ සමාජ – දේශපාලනික කියවීම් සමාජය වෙත මුදාහරින්න සමත්
ප්‍රභල ප්‍රකාශන මාද්‍යයක් විදිහට.
ඒ වගේම ඒක මගේ ප්‍රදානම විනෝදාංශයක් ද වෙනවා. සිනමාකරණය තුළින් මම
කිසිවිටෙක ආර්ථික ස්ථාවරත්වයක් අපේක්ෂා කරන්නෙ නෑ. සිනමා කර්මාන්තය තුළ
නිර්මාණකරුවෙක් ලෙස ස්ථාවර වීම සම්බන්ධයෙන්නම් මම සුවිසල් අවධානයක්
යොමුකරනවා. නමුත් ටෙලිවිෂන් කර්මාන්තය සම්බන්ධයෙන්නම් කරුණු කාරණා
තරමක් වෙනස්.
වත්මන් ටෙලිවිෂන් කර්මාන්තය තුළ වෘත්තීය වශයෙන් නිර්මාණකරණයේ නියැලෙන
ප්‍රශස්ථ නිර්මාණකරුවන් කොතෙකුත් සිටිනවා. ඇතැම්විටක ඔවුන්ට වෘත්තීමය භාවය
සුරක්ෂිත කරගන්නට නිර්මාණකරණය තුළම අවස්ථානුකූල අනුගත කිරීම්වලට
භාජනය වන්නට සිදුවෙනවා. එය වෘත්තීමය උපක්‍රමශීලීත්වය යනුවෙන් නිර්වචනය
කිරීමටයි මා කැමති. එම කර්මාන්තයට පරිභාහිරව සිටින්නෙකුට ඔවුන්ව විවේචනය
කිරීමට සාධාරණ අයිතියක් නොමැති බවයි මගේ විශ්වාසය.
Q). දර්ශනය, ආගම හා බැඳි සංස්කෘතිය සහ දේශපාලනය යන විෂය
ක්ෂේත්‍රයන් සිනමාකරුවා හට ඇතිකරන බලපෑම මොනවගේද?
සොභහවයෙන්ම සවිශක්තිමත් ලෙස මහ6665 පොළව මත මුල්බැසගත් යමක් වේනම් එහි
සෘජු හෝ වක්‍ර බලපෑම් කිසිවකට කිසිවෙකුට කිසිම ලෙසකින් නොවැළැක්විය හැකියි.
ඉහත ප්‍රස්තුතයන් ත්‍රිත්වයම මේ මහපොළව මත සොභහවයෙන්ම සවි ශක්තිමත්
ලෙස මුල් බැසගෙන ඇත්තෙ අනාදිමත් කාලයක සිටයි. නිර්මාණකරුවෙකුට
නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන්නට මූලාශ්‍රයන් සැපයෙන්නෙත් මේ ප්‍රස්තුතයන්
ත්‍රිත්වයම හෝ ද්විත්වයක් හෝ එකක් ඇසුරු කොටගෙනමයි.
කොටින්ම කියතොත් නිර්මාණකරුවාගේ පරිකල්පනය ගොඩනැංවෙන්නෙත්
මෙහෙයවෙන්නේත් මේ ප්‍රස්තුතයන් මත පිහිටායි. මින් ස්වායක්තව
නිර්මාණකරණයේ යෙදීම ප්‍රායෝගික නොවන්නක්. මගේ විශ්වාසයට සහ අත්දැකීම්
වලට අනුව කිසිඳු නිර්මාණකරුවෙක් නව්‍යතම කිසිවක් නිර්මාණය කරන්නේ නෑ. එසේ
කිරීමට අවකාශයක් නෑ. ඔවුන් සිදුකරන්නේ සොභහවිකව පවතිනා යමක පැවැත්ම තම
පරිකල්පනය මත පිහිටා අර්ථ නිරූපණය කිරීමමයි.
ඒ නිසාමයි එකම සංදර්භයක් සම්බන්ධයෙන් විවිධ නිර්මාණකරුවන් අතින් විවිදාකාරයේ
නිර්මාණ බිහිවෙන්නෙ. ඇතැම්විට එය නිර්මාණකරුවාට ගෝචර නොවෙන්නත් ඉඩ
තියෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස කිසිවෙක් සංස්කෘතිය බිඳවැටීමට උත්සාහ දරනවානම්
ඔහු සිදුකරමින් සිටින්නේ පවතිනා සංස්කෘතිය තුළම සුළු අපගමනයක් සටහන් කිරීමක්.
මේ කාරණාව දර්ශනයටත්, දේශපාලයටත් මෙන්ම ආගමටත් එලෙසින්ම අදාළ වෙනවා.
එනම්, නිර්දාර්ශනික, නිරාගමික, නිර්දේශපාලනික යමෙක්ගෙ පැවැත්මක් දැකිය
නොහැකියි.
Q). ඔබේ අවබෝධය අනුව සිනමාව තුළ අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ කාර්‍යභාරය
සහ වගකීම මොකක්ද?
සිනමාව කියන්නෙම අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ ප්‍රකාශනයක්මයි. තේ පැන් පිළියෙල කිරීමේ
සිටම ප්‍රක්ශේපනය දක්වාම සියලු කර්ත්ව්‍යයන් මෙහෙයවෙන්නේ
අධ්‍යක්ෂකවරයෙකුගේ අතිනුයි. පිටපත් රචකයාගෙන් අධ්‍යක්ෂකවරයා හට තිර
රචනයක් ලෙස භාර වන්නේ කඩදාසි සමූහයක්.
එම කඩදාසිවල අන්තර්ගතය සරිලන අයුරින් ඔහුගේ පරිකල්පනය සමගින් සුසංහිත
කරගන්නටත් අවසානයේ පුළුල් තිරයක් මත රූප හා ශබ්ද විලසින් එය ප්‍රක්ශේපනය
කරවන්නටත් අධ්‍යක්ෂකවරයා සමත් විය යුතුයි. එම ක්‍රියාවලිය කෙතරම් ප්‍රශස්ථ
අයුරින් සිදුවනවාද යන්න මත සිනමාකෘතියේ ගුණාත්මක භාවය රඳා පවතිනවා.
පෙර නිෂ්පාදනය, රූගත කිරීම් සහ පසු නිෂ්පාදනයට අදාළ සියලුම අංගයන් පිළිබඳව
ඔහු තුළ පූර්ණ අවබෝධයක් පැවතීම අනිවාර්‍යයි. එමෙන්ම ඉහත සඳහන් කළ
ආකාරයට දර්ශනය, ආගම හා බැඳි සංස්කෘතිය සහ දේශපාලනය ආදී වෙනත් විෂය
ක්ෂේත්‍රයන් පිළිබඳවත් ඔහු තුළ ප්‍රථුල අවබෝධයක් තිබිය යුතුයි. අධ්‍යක්ෂණයේ
වගකීම ඔහුගේ මරණයෙන් පසුවත් අහෝසි වන්නේ නෑ. එය අමරණීයයි.
Q). ඔබේ වෘත්තීය ඉතිහාසය පිළිබඳ කෙටි හැඳින්වීමක් කරමු. ඔබේ වෘත්තීය ජීවිතය
තුළ ඔබ ලබාගත් සුවිශේෂී ජයග්‍රහණයන් පිළිබඳව මතක්කරමු.
මම ඈත ගම් පියසක හැදී වැඩුණු කෙනෙක්. එවකට කරමින් හිටපු ගෞරවනීය
රැකියාවෙන් ඉවත්වෙලා තමයි මම නිර්මාණකරණයට අත්පොත් තියන්නෙ. ඒ
ටෙලිනාට්‍යය සහය අධ්‍යක්ෂකවරයෙකු වශයෙන්. ආරම්භයේදී කටුක අත්දැකීම් රැසක්
ලබන්නට සිද්දවුණා. නමුත් යොවුන් විය නිසා ඒවා දරාගන්නට හැකියාව තිබුණා.
ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි සහ අශෝක හඳගම යන ප්‍රවීණ ටෙලිනාට්‍යය අදියුරුවරුන්
සමගින් නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන්නට භාග්‍යය ලැබුණා.
කූඹියෝ ටෙලිනාට්‍යය මේ රටේ ලක්ෂ සංඛ්‍යාත ටෙලිවිෂන් ප්‍රේක්ෂකයන්ගෙ
අමරණීය ආකර්ෂණය දිනාගන්නට සමත් වීමත් නොමද විචාරක පැසසුමට ලක් වීමත්
පිළිබඳව මට සන්තෝෂයි. කූඹියෝ කියන්නෙ එවකට මගේ සමාජ – දේශපාලන කියවීම
සමාජගත වීමත්, එවකට සමාජය විසින් සමාජ – දේශපාලනය කියවාගෙන තිබුණු
ආකාරයත් කදිමට එකිනෙක පෑහීමත් ඒ සඳහා අඩිතාලම සකස්කෙරුවා යන්න මගේ
විශ්වාසයයි.
මම වර්ථමානය වන විට මෙරට වෙළඳ දැන්වීම් නිර්මාණකරණ කර්මාන්තය තුළ
සක්‍රීය ඒ ශ්‍රේණියේ වෙළඳ දැන්වීම් නිර්මාණකරුවෙක්. නමුත් මේ කිසිවක් මම
ජයග්‍රහණයන් ලෙස දකින්නෙ නෑ. කිසිවෙකුගෙ ජීවිතය තුළ ජයග්‍රහණයන්
තිබෙනවනම් ඔහුගේ ජීවිතය තුළ පරාජයන්ද තිබිය යුතුමයි. මම සියල්ල සළකන්න
කැමති අත්දැකීම් හැටියටයි. සිදුවීම් හැටියටයි. විශේෂයෙන්ම කලාව තුළ හෝ
කලාකරුවන් තුළ හෝ ජය – පරාජය වලංගු නොවිය යුතු කාරණාවක් විය යුතුයි යන්න
මගේ තක්සේරුවයි.
Q). වෘත්තීය සිනමාකරුවෙක් ලෙස ජාතයන්තර සිනමාව ජයගැනීම කෙරෙහි ඔබ
ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටින සැලසුම් මොනාද?
ජාත්‍යන්තර සිනමාව ජයගැනීම යැයි කිවූ සැණින් බොහෝ අයට වැටහෙන්නේ ප්‍රමුඛ
අන්තර්ජාතික සිනමා සම්මාන උළෙලක කිසියම් අංශයක් ඔස්සේ නිර්දේශ වීම හෝ
සම්මානනීය වීමයි. එනමුත් මේ සම්බන්ධයෙන් මගේ වටහාගැනීම මීට තරමක් වෙනස්.
කිසියම් සිනමාකරුවෙක් ස්වදේශීය අනන්‍යතාවය සුරැකෙන පරිද්දෙන් කිසියම්
ස්වදේශීය වස්තු බීජයක් පාත්‍ර කරගෙන නිමවන සිනමාකෘතියක් අන්තර්ජාතික
සිනමා ප්‍රජාව හමුවේ ඉදිරිපත්කිරීමෙන් අනතුරුව ගෝලීය වශයෙන් ප්‍රමාණවත්
සහකම්පනයක්, කතිකාවක් හට ගැන්වීමට සමත් වෙනවානම් එසේත් නැත්නම් ඒ හරහා
ස්වදේශීය ප්‍රජාවට කිසියම් ධණාත්මක ප්‍රතිචාරයක් ළඟාකරවන්නට හැකියාව
ලැබෙනවානම් හෝ එය තමයි මගේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් ජාත්‍යන්තර සිනමාවට
අවතීර්ණ වීමක් කියන්නෙ.
අන්තර්ජාතික සිනමා සම්මාන උළෙලක කිසියම් අංශයක් ඔස්සේ නිර්දේශ වීම හෝ
සම්මානනීය වීම නොසැළකිය යුතු දෙයක් නෙමෙයි. එය සැබවින්ම ප්‍රශංසනීයයි.
නමුත් මූලික අභිප්‍රාය විය යුත්තේ එයම නොවෙයි. මම වත්මනේ නිර්මාණකරණයේ
නියැලෙන්නේ ලාංකීය සිනමාලෝලීන් ඉලක්ක කරගෙන පමණයි.
Q). ඔබ වර්ථමානයේ නියැලෙන නිර්මාණ කටයුතු මොනවාද? ඔබ ඉදිරියේදී ජනගත
කරන්න සැලසුම්කරමින් සිටින නිර්මාණයන් මොනවාද?
වර්ෂ 5 ක පමණ අඛන්ඩ නිර්මාණ වෑයමක ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වාලම්පූරි සිනමාපටය
මේ වසරේ අප්‍රේල් මාසයේදී දිවයින පුරා සිනමාශාලාවල තිරගත කරන්න අවශ්‍ය
සියලු කටයුතු මේ දිනවල අතිසාර්ථක අන්දමින් සිදුකෙරෙන බව ඉතාමත්ම සතුටින්
කියන්න පුළුවන්. සිනමාපටයේ නිෂ්පාදන කටයුතු ඇරඹුණේ 2019 වසරේදී වුණත්
කොවිඩ් වසංගතය සහ ආර්ථික අර්බුදය නිසාවෙන් නිෂ්පාදන කටයුතු වරින්වර
ඇණහිටියා. ඒ නිසයි සිනමාපටය ප්‍රේක්ෂකාගාරය වෙත තිළිණ කරන්න මෙතරම්
කල්ගත වුණේ.
මා සමගින් නිර්මාණකරණයේ නියැලෙන හිතවත් කලාකාමීන් පිරිසක් ඒකරාශී
කොටගෙන නව්‍ය සංකල්පයන්ගෙන් සමන්විත තවත් ව්‍යාපෘති කිහිපයක ආරම්භක
අදියරේ වැඩකටයුතු සමගින් මේ දිනවල කාලය ගතකරන බවත් ඉතාමත්ම
සන්තෝෂයෙන් කියන්න කැමතියි.
Q). Api Magazine සමඟින් සොඳුරු පිළිසඳරකට එක්වීම සම්මබන්ධයෙන්
ඔබ මොකද හිතන්නෙ?
නිර්මාණකරුවන් වශයෙන් අපි බලපෑම් කිරීමට බැඳී සිටින්නෙ මෙරට සංස්කෘතික
සමාජයට. ඒ සංස්කෘතිකව සුපෝෂණය වුණු සදාචාර සම්පන්න සමාජ සංස්ථාවක්
උපද්දවන්න. ඒ වගේම එසේ බිහිවන සමාජ සංස්තාවක් හරහා දේශපාලන සමාජයට ද
සැළකියයුතු අන්දමේ ප්‍රගතිගාමී බලපෑමක් සිදුකළ හැකියි යන්න අපි තරයේ විශ්වාස
කරනවා. ඇතැම් අවස්ථාවන්හිදී අපි ඒ බව පැහැදිලිව අත්දකිනවා.
ගතික සමාජ – දේශපාලන තත්වයන් කෙරෙහි ප්‍රමාණවත් සවිඤානක බවක් නොමැති
වීමමයි එම සමාජ සංස්ථාවේ පරිහානිය ඇරඹීමට පසුබිම වන්නේ. එබැවින් මෙවන්
සාරවත් රසවත් පිළිසඳරක් තුළින් නිර්මාණකරුවන් වශයෙන් අප සිදුකරන්නට උත්සුක
සංස්කෘතික බලපෑම විධිමත්ව දිශාගත කරවන්නට ශක්තිමත් පිටුවහලක් සැපයෙන බව
කිව හැකියි.
සැකසුම | හිරාන් ගමගේ
