Category: Nature

  දිය ඇලි කියන්නෙම හිත් වශි කරගන්නා දෙයක්… දිය ඇල්ලක් දිහා බලන් ඉන්න තියනවා නමි මට තවත් ආසම කරන දෙයක් නැති තරමි… කොළපාට නිල්පාට එක්ක කිරි සුදු පාට එකතු වෙලා ගෙනෙන චමත්කාර ජනක දර්ශනය හිත නමි ඇත්තටම සුවපත් කරනවා….

ඉතිං මුහුණු පොතෙන් දැක්කා දවස් කීපයකට කලින් ලස්සන දිය ඇල්ලක්… දෙපැත්තකින් කඩා හැලෙන දිය දහාරාවක් එක් තැනට කඩා වැටෙන සුන්දර දර්ශනයක්.. එ ඡායාරූප වගේම රූප රාමු දුටු මගේ දෑස් සිහින දැක්කා ඉක්මනින් මෙි දිය ඇල්ල දැකගන්න යන්න….

ඉතිං… මට එ අවස්ථාව උදා උනා… මොණර කන්ද ගිහින් ආව අපි පස් දෙනා නැවත යන්න පිටත් උනේ මෙි සුන්දර ඇල්ල සොයාගෙන… ඇත්තටම කියනවා නමි දකිනකමි හදිසියක් තමයි තිබුණේ… රමිබොඩ උමගත් පසු කරන් කිලෝමීටරයක දුරක් පැමිණෙන විට ඈතින් දැක ගන්න හැකි උනා එ සුන්දර දිය කොමලියව… එ සුන්දරත්වය දුටු සැණින් මට ඉඟිල යන්න හිතුනා කිවහොත් හරි… මොකද එ තරමි හදිසියක් තිබුණා මට දිය ඇල්ල අසලටම ගොස් එ හැඬ බලන්න..

රමිබොඩ මෙි මාර්ගයේ යන විට රමිබොඩ ඇල්ල , ගැරඬිගිණි ඇල්ල දැකගත හැකියි… දකින්න ආසාවක් තිබුණා මට ගැරඬිගිණි ඇල්ල පාමුල… මෙි මාර්ගයේ යන විට ඇල්ලේ පාමුලත් දැකගන්න පුළුවන්… එ වගේම රමිබොඩ ඇල්ලේ පහල කොටසත් පාර අයිනේ සිටම  දැකගන්න පුපුළුවන්…

මට කවදාවත් යන්න පුළුවන් වෙිවියැයි නොහිතු මාර්ගයක් තමයි මෙි රමිබොඩ උමග ඇති මාර්ගය… මෙි විශ්වයට ස්තුති වන්න මම රමිබොඩ උමඟ හරහා යන්න ගියේ දකින්න පෙරුම් පුරන එ ඇල්ල හොයාගෙන….

ඉතිං… පුනා ඇල්ල සොයන් ආව අපි පස් දෙනා සුදාණමි උනේ ඇල්ල ලගටම ගිහින් එ සුන්දරත්වය රිසි සේ විදගන්න.. ප්‍රධාන මාර්ගයේ අපි පැමිණි වාහන නවතා ඇවිද යන්න පටන් ගත්තා එ දුෂ්කර මාර්ගය දිගේ… ගල් අල්ලා ඇති මෙි බැවුමි මාර්ගය ලිස්සන සුළුයි..

යන්න සුදාණමි වෙන විට එ අසල කඩෙි සිටිය මාමා කෙනෙක් අපිට යන මඟ විස්තර පැවසුවත් පස්සේ තමයි තේරුම් ගත්තේ අපි පස් දෙනාම මඟ විස්තර වලට හරියට ඇහුමිකන් දිලා නෑ කියලා… ⁣හැබැයි මම නමි එ මාමාගෙන් ඇසුවා මෙි ඇල්ලට පුනා කියන නම වැටුණු හැටි ගැන… වයස්ගත පුද්ගලයෙකු උවත් මෙි මාමා නමි මෙි ඇල්ල ගැන ලොකු විස්තරයක් නොදන්නා බව තමයි මට හැගි ගියේ…

ඉතිං… අපි අර ලිස්සන සුළු මාර්ගය දිගේ හෙමින් පල්ලමි බැස්සේ ඇල්ල පාමුලට යන්න…. කිලෝමීටරයක දුරක් ඇති බව අර මාමා පැවසු නිසාම අපි ඉක්මනින් ඇවිද ගියා.. එත් එක් තැනකදි පාර ඩොසර් කර තිබිම හෙතුවෙන් අපට මඟ වැරදුනා.. මම මගේ මිත්‍රයෙක් සමග නැවත හැරි අර මාමා පැවසු පඩිපෙල් ටික සොය යද්දි මගේ අනෙක් මිතුරන් තිදෙනා කැලේ කඩන් ඇල්ල පැත්තට යන්න පිටත් උනා….

මග දිගට වැටි වැටි කුඩැලි ප්‍රහාර වලට මැදිවි අපි දෙන්නෙක් පැමිණියා ඇල්ල පාමුලට… එ එන මාර්ගය නමි දුෂ්කරයි.. තේ වතු මැදින් දිය දහරා මැදින් එන මාර්ගය දුෂ්කර උවත් සුන්දරයි….

අපි දෙදෙනා පැමිණ බොහො වෙිලාවකට පසුයි අපේ අනෙක් මිතුරන් තිදෙනාත් පැමිණියෙ.. ඉතිං පාරක් හරිහැටි නැති මෙි ඇල්ල අසල ගවයන්ගේ අඩි සලකුණු නිසා මඩ ගොඩක් උඩිනුයි අපි ඇල්ල පාමුලට පැමිණියෙ….

එන මාර්ගය එසේ උවත් මෙි ඇල්ලේ සුන්දරත්වය නමි දෑස් වශි කරගත්තා අපි හැමොගේම… එ තරමි සුන්දරයි… පුනා ඇල්ල සොයාගෙන මම ආවෙි මෙි විදිහට… මගේ දෑස් මොනතරමි වාසනාවන්තදැයි මොහොතකට සිතුනා මට…

ඇල්ල ගැන කියනවා නමි මෙි දිය ඇල්ලේ උස මිටර් 103 පමණ වෙනවාලු. දෙපැත්තකින් ගලා එන පුඬළු ඔයත් පුනා ඔයත් පහලට වැටෙන මෙි තැන ගැන නමි වචනයෙන් විස්තර කරන්න බැරි තරමි සුන්දරයි…

මෙි දිය ඇල්ල අයිති වෙන්නේ නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයේ මල්හැව කියන ගමට. මල්හැව කියන ගමත් එක්තරා සුවිශේෂී ගමිමානයක්.. ඉංග්‍රීසින් ඉන්න කාලේ අපේ දළදා වහන්සේ මෙි ගමෙි සඟවා තිබු බව පැවසෙනවා. දළදා වහන්සේ සගවා තිබු පන්සල ශ්‍රි දළදා කරඬු විහාරය ⁣ලෙසට හදුන්වනවා අදටත්..

ඇල්ලේ සුන්දරත්වය නරඹා එන මොහොතේ මුන ගැසුණු මාමලා දෙන්නා පැවසු විදිහට මෙි ඇල්ලට එන්න තවත් මාර්ගයක් තියනවා.. එ කොත්ම⁣ලේ සිට මල්හෑව ගමිමානය හරහා.. එ මාර්ගය නමි දුෂ්කර නැති බවයි මට දැනගන්න ලැබුණේ… දිය ඇල්ලට මෙි නම හැදුණු හැටි ගැන නමි කතාවක් නැති උනත් මෙි දිය ඇල්ලේ රන් මුටිටියක් තිබුණු බවත් එය ඉංග්‍රීසින්⁣ සිටි සමයේම අරගත් බවත් දැන ගන්න ලැබුණා…  ඇල්ල ගැනත් ඇල්ල අයිති ගම ගැනත් මෙි විස්තර මට පැවසු U G ගාමිණි බන්ඩාර , B H G සෙනවිරත්න කියන මහත්වරු දෙදෙනාට බෙහෙවින් ස්තුතිවන්ත වෙනවා…

එ වගේම තමයි මාව පරිස්සමින් එක්ක ගිහින් එක්ක ආව මගේ යාළුවන් වන සංජිව , උපුල් , චානක , නදීශාන්ට බොහොම ස්තුතිවන්ත වෙනවා…
හැමදාම කියනවා වගේ මගේ හිත සනසන නලවන සුන්දර දෙවල් විතරක්ම මට දෙන ආදරණිය මෙි විශ්වයට ස්තුතියි…
ඉතිං… ඔයාලත් යන්න….ගිහින් එ සුන්දරත්වය හදවතේ පුරවන් එන්න…

නිසංසලා රණසිංහ

සත්ව හිංසනය ශ්‍රී ලංකාවේ සැලකිය යුතු ගැටලුවක් වන අතර එය ගෘහාශ්‍රිත සතුන්ට සහ වනජීවීන්ට බලපායි. අලි ඇතුන් සහ ගවයින් වැනි සතුන් කෙරෙහි සංස්කෘතික හා ආගමික ගෞරවය තිබියදීත්, බොහෝ සතුන් නොසලකා හැරීමට, හිංසනය මුහුණ දෙයි. සත්ව හිංසනයට ආමන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති නීතිමය රාමුව දුර්වල, යල් පැන ගිය සහ නූතන සමාජයේ සත්ව සුභසාධනයේ වර්ධනය වන අභියෝගවලට මුහුණ දීමට ප්‍රමාණවත් නොවේ. මෙය තීරණාත්මක ප්‍රශ්නයක් මතු කරයි: ශ්‍රී ලංකාවේ සත්ව හිංසන නීති මෙම අවදානමට ලක්විය හැකි ජීවීන් ආරක්ෂා කිරීමට සැබවින්ම ප්‍රමාණවත්ද?

ශ්‍රී ලංකාවේ සත්ව හිංසනයට අදාළ ප්‍රධාන නීතිය වන්නේ 1907 සත්ව හිංසනය වැළැක්වීමේ ආඥා පනත වන අතර එය දැන් සියවසකට වඩා පැරණි නීතියකි. මෙම නීතිය සතුන්ට පහර දීම, වැඩිපුර වැඩ කිරීම සහ වධහිංසා පැමිණවීම වැනි සතුන්ට එරෙහි කෲර ක්‍රියාවන් සඳහා දඬුවම් නියම කරයි. කෙසේ වෙතත්, රුපියල් 100 ක උපරිම දඩයක් (ඩොලර් 1 ට අඩු) හෝ මාස තුනක් දක්වා සිර දඬුවමක් අද සන්දර්භය තුළ වැළැක්වීමක් ලෙස ක්‍රියා කිරීමට බෙහෙවින් ලිහිල් ය. එවැනි දඬුවම් සත්ව හිංසනයේ බරපතලකම පිළිබිඹු කිරීමට අපොහොසත් වන අතර වැරදිකරුවන්ට අවම ප්‍රතිවිපාක සහිතව පැන යාමට ඉඩ සලසයි. මෙම යල් පැන ගිය නීති සම්පාදනය ශ්‍රී ලංකාව සත්ව ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් ගෝලීය ප්‍රමිතීන්ට වඩා බොහෝ පසුපසින් තබා පවති.

ශ්‍රී ලංකාවේ වනජීවී හා වෘක්ෂලතා ආරක්ෂණ ආඥා පනත (Flora & Fauna Protection Ordinance – FFPO) යටතේ තරමක් ආරක්ෂා කර ඇති අතර එමඟින් ඇතැම් විශේෂ දඩයම් කිරීම, අල්ලා ගැනීම සහ මරා දැමීම තහනම් කරයි. මෙම නීතිය වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති සතුන් සංරක්ෂණය කිරීමට දායක වී ඇතත්, ක්‍රියාත්මක කිරීම ප්‍රධාන අභියෝගයක් ලෙස පවතී. දඩයම් කිරීම, නීති විරෝධී වනජීවී ජාවාරම සහ වාසස්ථාන විනාශ කිරීම බහුලව දක්නට ලැබේ. ශ්‍රී ලාංකික සංස්කෘතියේ සහ ආගමේ විශේෂ ස්ථානයක් හිමි අලි ඇතුන් බොහෝ විට මිනිස්-වනජීවී ගැටුම්, සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා නීති විරෝධී ලෙස අල්ලා ගැනීම සහ සංස්කෘතික උත්සව අතරතුර අයුතු ලෙස සැලකීම් වලට ගොදුරු වේ.අලි ඇතුන්ට සැලකීම නියාමනය කරන නීති තිබියදීත්, හිංසනය පිළිබඳ කථා සුලභ වන අතර, එය නීතිමය රාමුව සහ එය ක්‍රියාත්මක කිරීම අතර පරතරය ඉස්මතු කරයි.

අයාලේ යන සතුන්, විශේෂයෙන් බල්ලන් සහ බළලුන්, තවත් ප්‍රධාන ගැටලුවකි. ශ්‍රී ලංකාවේ අයාලේ යන සතුන් විශාල සංඛ්‍යාවක් සිටින අතර ඔවුන් බොහෝ විට අපයෝජනයට, කුසගින්නෙන් හා නොසලකා හැරීමට මුහුණ දෙයි. අයාලේ යන සතුන් කළමනාකරණය කිරීම සඳහා රජය වන්ධ්‍යාකරණ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කර ඇතත්, මෙම උත්සාහයන් අස්ථාවර වන අතර අරමුදල් ප්‍රමාණවත් නොවේ. නීති විරෝධී වුවද, විෂ වීම සහ මරා දැමීම තවමත් සමහර ප්‍රදේශවල අයාලේ යන සතුන් පාලනය කිරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස වාර්තා වේ. සත්ව සුභසාධනය පිළිබඳ මහජන දැනුවත්භාවය නොමැතිකම ගැටළුව තවදුරටත් උග්‍ර කරයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ සත්ව හිංසනය මැඩපැවැත්වීමේදී පවතින නීති ක්‍රියාත්මක කිරීම විශාලතම බාධකයකි. පොලිස් සහ වනජීවී නිලධාරීන් ඇතුළු නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන නිලධාරීන්ට බොහෝ විට සත්ව හිංසන නඩු හැසිරවීමට පුහුණුව, සම්පත් සහ කැපවීම නොමැත. බොහෝ නඩු වාර්තා නොවී යන අතර, වාර්තා වූ විට පවා විමර්ශන කලාතුරකින් පරිපූර්ණ වේ. දූෂණය සහ නිලධාරිවාදී ප්‍රමාදයන් වැරදිකරුවන් වගකිව යුතු බවට පත් කිරීමේ හැකියාව තවදුරටත් දුර්වල කරයි.

සත්ව හිංසනයේ තවත් සැලකිලිමත් විය යුතු අංගයක් වන්නේ ශ්‍රී ලංකාව පුරා සත්වෝද්‍යානවල සතුන්ගේ තත්ත්වයයි. බොහෝ විට අධ්‍යාපනය සහ සංරක්ෂණ මධ්‍යස්ථාන ලෙස අලෙවි කරනු ලබන සත්වෝද්‍යාන, සතුන්ට අතිමහත් දුක් වේදනා ගෙන දෙන ස්ථාන බවට පත්විය හැකිය. සත්වෝද්‍යානවල සිටින බොහෝ සතුන් ජීවත් වන්නේ ඔවුන්ගේ ස්වාභාවික වාසස්ථාන අනුකරණය කිරීමට අපොහොසත් වන පටු, අස්වාභාවික කොටු තුළ ය. ඔවුන්ට අවශ්‍ය ශාරීරික හා මානසික උත්තේජනය අහිමි වන අතර, එය කම්මැලිකම, ආතතිය සහ මානසික අවපීඩනයට පවා හේතු වේ. සමහර අවස්ථාවලදී, නුපුහුණු කාර්ය මණ්ඩලය විසින් සතුන්ට අයුතු ලෙස සැලකීමට හෝ විනෝදාස්වාද අරමුණු සඳහා රඟ දැක්වීමට බල කෙරේ.

සත්ව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ දැනුවත්භාවය වර්ධනය වන විට සත්වෝද්‍යාන වසා දැමීමේ තර්කය ගෝලීය වශයෙන් වේගවත් වෙමින් පවතී. සත්වෝද්‍යාන අධ්‍යාපනය හෝ සංරක්ෂණය යන ඔවුන්ගේ අරමුණට ඵලදායී ලෙස සේවය නොකරන බවට විචාරකයින් තර්ක කරති. ඒ වෙනුවට, ඔවුන් මිනිස් විනෝදය සඳහා සතුන් හිංසනය ප්‍රවර්ධනය කරයි. අවම මිනිස් මැදිහත්වීමකින් ස්වභාවික තත්වයන් තුළ සතුන්ට ජීවත් විය හැකි අභයභූමි සහ වනජීවී රක්ෂිත, වඩාත් සදාචාරාත්මක විකල්ප ලෙස වැඩි වැඩියෙන් සැලකේ. ශ්‍රී ලංකාවේ, සත්වෝද්‍යානවලට සීමා කිරීමට වඩා ඔවුන්ගේ ස්වාභාවික වාසස්ථානවල සතුන් ආරක්ෂා කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කළ යුතුය. පරිසර සංචාරක ව්‍යාපාරය, වනජීවී අභයභූමි සහ සංරක්ෂණ වැඩසටහන් සඳහා ආයෝජනය කිරීමෙන් සතුන්ට සහ මිනිසුන්ට වඩා හොඳ ප්‍රතිඵල ලබා දිය හැකිය.

ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාකාරීන් සහ සත්ව සුභසාධන සංවිධාන මෙම ගැටළු විසඳීම සඳහා වෙහෙස නොබලා කටයුතු කරමින් සිටිති. සත්ව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ දැනුවත්භාවය ඉහළ නැංවීම, සතුන් කෙරෙහි අනුකම්පාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ නීති ප්‍රතිසංස්කරණ කිරීමේ ව්‍යාපාර යම් බැලපෑමක් ඇතිකරනු ඇත. සතුන්ට හිරිහැර කිරීම වැළැක්වීමේ ආඥා පනත වඩාත් පුළුල් සත්ව සුභසාධන පනත් කෙටුම්පතකින් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම සඳහා වැඩිඉල්ලීමක් පවතී. මෙම යෝජිත පනත් කෙටුම්පත සත්ව හිංසනය සඳහා දඬුවම් වැඩි කිරීමට, සත්ව රැකවරණය සඳහා නවීන ප්‍රමිතීන් ස්ථාපිත කිරීමට සහ වඩා හොඳ බලාත්මක කිරීම සඳහා රාමුවක් නිර්මාණය කිරීමට උත්සාහ කරයි. කෙසේ වෙතත්, වසර ගණනාවක් තිස්සේ පෙනී සිටියද, සත්ව සුභසාධනයට ප්‍රමුඛත්වය දීමට දේශපාලන කැමැත්තක් නොමැතිකම පිළිබිඹු කරමින් පනත් කෙටුම්පත තවමත් පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කර නොමැත.

සත්ව හිංසනය අවම කිරීම සඳහා අධ්‍යාපනය සහ දැනුවත්භාවය ද තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. පාසල්වල සත්ව සුභසාධන අධ්‍යාපනය හඳුන්වාදීම සහ සතුන් කෙරෙහි සංවේදනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම මගින් සමාජ ආකල්පවල දිගුකාලීන වෙනස්කම් ඇති කළ හැකිය. නවාතැන් පිහිටුවීම සහ වන්ධ්‍යාකරණ ව්‍යාපාර සංවිධානය කිරීම වැනි ප්‍රජාව විසින් මෙහෙයවනු ලබන මුලපිරීම්, අයාලේ යන සතුන්ගේ ජීවිත වැඩිදියුණු කිරීමට ද දායක විය හැකිය.

ශ්‍රී ලංකාවේ සතුන් සැබවින්ම ආරක්ෂා කිරීම සඳහා, බහුවිධ ප්‍රවේශයක් ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මෙයට ශක්තිමත් නීති සම්මත කිරීම, දැඩි ලෙස ක්‍රියාත්මක කිරීම සහතික කිරීම, මහජන දැනුවත්භාවය වැඩි කිරීම සහ සත්ව සුභසාධන වැඩසටහන් සඳහා ප්‍රමාණවත් සම්පත් වෙන් කිරීම ඇතුළත් වේ. ශ්‍රී ලංකාවේ පොහොසත් ජෛව විවිධත්වය සහ සංස්කෘතික උරුමය එය අද්විතීය රටක් බවට පත් කරයි, නමුත් සතුන් ආරක්ෂා කිරීමට ඇති නොහැකියාව ගෝලීය වේදිකාවේ එහි ප්‍රතිරූපයට හානි කරයි. සැලකිය යුතු ප්‍රතිසංස්කරණ නොමැතිව, සත්ව අයිතිවාසිකම් සඳහා වන ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතීන් සපුරාලීමේදී රට තවදුරටත් පසුබෑමේ අවදානමක් ඇත.

ප්‍රශ්නය තවමත් ඉතිරිව පවතින අතර අර්ථවත් ක්‍රියාමාර්ගයක් ගැනීමට පෙර ශ්‍රී ලංකාවේ සතුන්ට කොපමණ කාලයක් දුක් විඳීමට සිදුවේද? ගෘහස්ථ, වන සතුන් සහ වහල්භාවයේ සිටින සියලුම සතුන්ට ඔවුන්ට ලැබිය යුතු ගෞරවයෙන් හා සැලකිල්ලෙන් සලකන අනාගතයක් ගොඩනැගීම සඳහා සමාජීය වෙනස්කම් සමඟ ඒකාබද්ධ වූ ශක්තිමත් නීතිමය ආරක්ෂාවන් ඉතා වැදගත් වේ.

පවිත්‍රා රණතුංග

Bellwood…. මෙික යන්නම ඔින ගමනක්….ඇත්තටම මට එහෙම හිතුනා එ කොළපාට ලොකයට ගියාම… නුවර ඉදන් අමිපිටිය තලාතුඔය පහු කරලා 20km ගිය තැන හමු වෙන සුන්දර පරිසරයක්…. උස් බිමක පිහිටි වැවත් එක්ක තියන කදු ගැටය නිසා බොහො දේශිය සංචාරකයන්ගේ ආකර්ෂණය දිනාගෙන තියන තැනක් තමයි මෙි බෙල්වුඩි කියන්නේ …. ⁣


ඉතිං මම ගියා මෙි සුන්දර පරිසරය හොයාගෙන එ පැත්තට… තනියම නමි නෙවෙයි ගිය වර මගෙත් එක්ක ගල්බොඩ ඇල්ල බලන්න ගිය මිතුරිය වගේම කබරගල , අවාරේ සිරිපාදේ ගිය මිත්‍රයෙක් මෙි ගමනට මාත් එක්ක එකතු උනා…

ඉතිං කතා කරගත්ත විදිහට මුලින්නම මම ආවෙි නුවරට….නුවරින් බෙල්වුඩි බලා යන බස් රථයට ගොඩ උනේ මිතුරියත් එක්ක… එ මොහොතේ තමයි කලින් පැවසු මිත්‍රයාත් මෙි ගමනට අපි එක්ක සමිබන්ද ⁣වන බව පැවසුවෙි… ඉතිං ඔහු පැමිණෙන තුරු අපි බස් රථයෙන් ගමන ආරම්භ කලා…

උදේ 7.40ට නුවරින් පිටත්වු බස් රථය හෙමින් ගමනින් අමිපිටිය තලාතුඔය හරහා ආවා බෙල්වුඩි වලට.. බස් එකෙන් බහිද්දි උදේ නමයයි.. එතන ඉදන් අපි දෙන්නා සීතල ෆයිනස් කැලේ මැදින් වැටිලා තියන පාර දිගේ ඉදිරියට ඇවිදගෙන ගියා… ඇත්තමයි එ ෆයිනස් යාය නමි මගේ දැස් පිනෙවුවා හරි අපූරුවට….. එ සීතල වගේම ෆයිනස් ගස්වල අතු ⁣හුළං සැරට දෙන ශබ්දය වගේම කුරුළු හඬ මගේ ගතයි සිතයි ප්‍රබෝධමත් කලා…

දැනගන්න ලැබුණු විදිහට මෙි ෆයිනස් කැලේ මැදින් වැටි ඇති මාර්ගයේ දුර 2km කියලා කිවුවත් මට නමි හිතුනේ ඊට වඩා වැඩි ඇති කියලා… කොහොම හරි අපි මෙි සුන්දර ෆයිනස් කැලේ පහු කරගෙන ආවා කාපටි පාරට… වාහන වලින් එන අයට ෆයිනස් කැලේ මඟහැරෙනවා.. මොකද එයාලට එන්න වෙන්නේ කාපටි පාරේ නිසා… මට හිතෙනවා ෆයිනස් කැලේ මැදින් වැටුණු පාරට වඩා කාපටි පාර ලගයි කියලා.. අපි එද්දි ආවෙි එ මාර්ගයේ නිසා.. හැබැයි ⁣සුන්දරම මාර්ගය ෆයිනස් කැලේ මැදින් වැටුණු මාර්ගය තමයි…

කාපටි පාර අයිනේ තියන පොඩි කඩෙන් රොටියක් වඩෙි එකක් කාලා ප්ලෙන්ටියකුත් බඩට දාගෙන ඉතිරි කිලෝමිටරය යන්න ගත්තේ ඉර මාමා අපිව හොදටම තෙහෙටිටු කරද්දි…. මොකද පුදුම අවුව සැරක් තිබුණේ… කොහොම හරි අපි එ ලස්සන මුතුකෙලින වැව ලගට ආවාම අවුව සැර නිසා දැණුන වෙහෙස නැත්තටම නැති වෙලා ගියා… එක තනිකරම කොළපාට පාරාදීසයක්…

බෙල්වුඩි කියන්නේ කාලෙකට කලින් හොද සාරවත් තේ වගාවක් තිබුණු අක්කර 500ක භුමියක්… එ ප්‍රදේශයේ ජිවත් වෙන ජනතාව තමන්ගේ ආදයමි මාර්ගය විදිහට තේ දළු නෙලා ගැණිම තමයි ජිවනොපාය විදිහට කරගෙන ගිහින් තියෙන්නේ, නමුත් කාලයාගේ ඇවැමෙන් තේ වගාව නැත්තටම නැති වෙලා… තාමත් දැකගන්න පුළුවන් තේ වගාවන් සදහා බිමි සකස් කර තිබු අන්දම…

තේ වගාව නැති වෙද්දි එහි මිනිස්සු ගවයන් වගේම එළුවන් කුකුලන් හදන්න පටන් ගෙන.. දැන් ඔවුන් ජිවත් වෙන්න මුදල් හොයාගන්නේ එ සතුන්ගෙන්.. දුෂ්කරයි කියලා හිතුවාට නුවරට ඇත්තේ 20kmක දුරක් නිසා දුෂ්කරතාවයක් නෑ…

මුතුකෙලින වැව අසල ඇති කුඩා කදු ගැටය මතට නැග ගත් විට හාත්පසම දැකගත හැකියි.. ජලාශ වගේම මා නමි නොදන්නා කදු ගැට පිරිවරා අපුර්වත්වයක් දැස් මානයේ දිස් වෙන්නේ දැඩි අවු රශ්මියත් නොදැනි යද්දි….

මම දුටුවා එක් කණ්ඩායමක් මුතුකෙලින වැවෙ අයිනෙන් නානවා.. එත් මම නමි හිතන්නේ එක එ තරමි සුදුසු නෑ කියලයි.. එන අතරමග තියනවා ලස්සන දියපාරක් නාන්න අවශ්‍ය නමි එ දිය පාරෙන් නාන්න පුළුවන් යන අයට…

එ වගේම මතක් කරන්නම ඔින එහි කඳවුරු බැදීමට හො නැරඹීමට යනවා නමි තමන්ගේ ආරක්ෂාව වගේම තමන් රැගෙන යන දේ ගැනද අවදානයෙන් සිටින්න… මෙි ගමිමු කීප දෙනෙක් පුරුදු වෙලා තියනවා සංචාරකයන්ගේ දේවල් සොරාගන්න.. මටත් එහි ගිය පසුයි දැනගන්න ලැබුණේ….

ඉතිං යන්න එ සුන්දර කොළපාට පරිසරය විදගන්න වගේම රසවිදින්න… හැබැයි මතක ඇතුව තමන්ගේ කුණු නැවත රැගෙන එන්න තරමි කාරුණික වෙන්න.. මොකද මෙි සුන්දරත්වය විදින්න අයිතිය තියෙන්නේ ඔබට මට විතරක් නෙවෙයි අපි හැමොටම……

නිසංසලා රණසිංහ